De Hel van ‘63 tentoongesteld
17 december 2009 om 00:00 NieuwsDe vereniging ‘De Friesche Elf Steden’ bestaat dit jaar precies honderd jaar. Dat wordt, natuurlijk vooral in Friesland, uitvoerig gevierd terwijl in de media alle aandacht gevestigd is op de film over de Elfstedentocht van 1963. ‘De Hel van ‘63’ gaat morgen in première en wie zijn Elfstedenkruisje meebrengt mag er gratis naar toe! Helaas zijn de deelnemers op de Heuvelrug waarschijnlijk op twee handen te tellen. Voor die ‘Tocht der Tochten’ van 1963 zijn het er maar twee die het tot een goed einde brachten: John Zuurbier uit Leersum (hij woonde in ‘63 nog in Doorn) en Ries van Verseveld uit Doorn. Ruim 9000 deelnemers schreven zich in voor die tocht; slechts 69 - waaronder Zuurbier en Van Verseveld - bereikten redelijk ongeschonden de eindstreep.
door Nicole van der Schaaf
Die Elfstedentocht was bepaald geen feestje. Er werd gestart bij 21 graden onder nul en een stormachtige wind. Duizenden uitvallers tijdens rit, gewonden met breuken en bevroren ogen en ledematen; het Schaatsmuseum in Hindeloopen bewaart zelfs een afgevroren teen van die tocht.
Alleen al van de filmfragmenten van die tocht krijg je het ijs en ijskoud. Maar sport verbroederd zeggen ze en daarom was er dit jaar een reünie van de deelnemers, die tevens met zijn allen in een fraai boek staan: ‘De mannen van ‘63’. Ook Zuurbier en Van Verseveld staan erin en hun deelnemerskaarten liggen nu, naast diverse attributen van de winnaar van die tocht, Reinier Paping, in een vitrine op de tentoonstelling ‘De Winter van ‘63’. ‘Twee Doornaars overwinnen Elfstedentocht 1963’ kopte De Kaap op 24 januari 1963. ‘Prestaties om onder de gegeven omstandigheden de pet voor af te nemen’.
Koud natuurschoon
De vondst van een verloren gewaand archief van 5000 foto-negatieven in Maarn was de aanleiding om, naast allerlei items over de Elfstedentocht, een tentoonstelling te maken over het natuurschoon van de winter. Het was niet moeilijk om tot een selectie te komen van foto’s uit het jaar 1963. Sfeervolle plaatjes van winterse steden, dorpen, dieren en mensen, die 46 jaar geleden maandenlang kraakten onder ijs en sneeuw.
Die barre winter kondigde zich al aan toen er op 16 november 1962 een dik pak sneeuw viel, gevolgd door temperaturen van -8 tot -12. Tegen het eind van december in datzelfde jaar telde men al 13 ijsdagen. Kom daar nog maar eens om nu….
Van Verseveld reed de tocht vier keer en wil graag nog een keertje meedoen, maar wij gunnen hem, en ook Zuurbier, nu ook al de eeuwige roem. Zij kregen in ieder geval een plekje op de tentoonstelling naast Reinier Paping.
De winter van ‘63
Te zien in Amersfoort ‘De winter van ‘63’ in de Galerij van MeanderKunst, Meander Medisch Centrum, Amersfoort. Loc. Elisabeth, Ringweg Randenbroek 110. Tot 15 februari, 24 uur per etmaal geopend.
