Ingezonden brief: 'Liberale partijen op ramkoers'

In Nieuwsblad De Kaap/Stichtse Courant van donderdag 20 februari las ik dat VVD, D66 en BVH vastbesloten zijn de volledige zondagsopenstelling door te voeren. Definitief. Deze partijen namen het initiatief tot een proef en twee peilingen. Uit de laatste peiling blijkt dat 69 procent van de winkeliers en 40 procent van de inwoners alle winkels alle zondagen juist dicht willen. Bij de open enquête is zelfs 56 procent van de bevolking tegen de koopzondag. Helaas is er gesjoemeld met de uitslag van de tweede peiling, ten gunste van de voorstanders, maar vaststaat dat een minderheid van het volk alle winkels/supers alle zondagen open wil (bij eerste peiling: 35 procent).

Bij zo'n uitslag hoort een genuanceerde opstelling, zeker bij de drie initiatiefnemers, want waarvoor hielden ze anders peilingen? Ik vermoed omdat ze zo naïef waren te denken dat de overgrote meerderheid vóór zou zijn. Dan zouden ze de koopzondag invoeren en waren zij de helden van het verhaal geweest. Konden ze zichzelf op de borst slaan, altijd prettig in verkiezingstijd. Het pakte alleen anders uit.

Ik hoor bij de 40 procent (56 procent). Alle winkels dicht wordt door veel mensen gezien als een vorm van betutteling. Ik zie het zelf als een vorm van beschaving. Het is net als met verkeersregels. Je kunt stoplichten en zebrapaden als betutteling zien, maar in werkelijkheid is dat beschaving. Het zorgt ervoor dat iedereen aan het verkeer kan deelnemen, ook de zwakkere deelnemer zoals wandelaars, fietsers en blinden. Het zijn de zwakkeren die het meest beschermd worden. Laat je die regeltjes los, dan geldt het recht van de sterkste, en dat is beslist geen beschaving. Het gaat letterlijk ten koste van mensen.

Zo is het ook met het economische verkeer. Iedereen moet daaraan kunnen deelnemen. Er zijn regels om daarvoor te zorgen. Elke winkelier moet het zich kunnen veroorloven een dag in de week vrij te nemen. Dankzij de zondagssluiting kan elke winkelier dat. Laat je dat los, dan laten we een stukje van de beschaving los, waarbij alleen nog het recht van de sterkste zal gelden. Het gaat letterlijk ten koste van (kleine) winkels. Dus: zondagssluiting is geen betutteling, maar beschaving.

Helaas liggen de liberale partijen op ramkoers. Ze laten hun oren hangen naar de supers. Als dat echt zo is, stoten ze veel mensen tegen het hoofd. Het kan anders. Ik vermoed dat de meeste winkeliers kunnen leven met een incidentele koopzondag, rond de feestdagen. Een alternatief is de maandelijkse, waarbij er in elke plaats op een andere zondag van de maand de winkels open mogen. Bijvoorbeeld de eerste zondag van de maand in Doorn, de tweede in Leersum en Overberg, de derde in Amerongen en Maarn en de vierde in Driebergen en Maarsbergen. Wie per se op zondag wil winkelen, kan dan vrijwel elke zondag ergens in onze gemeente terecht. De schade voor de kleine winkeliers blijft dan beperkt.

Vanavond zal blijken of VVD, D66 en BVH in hun compromisloze houding zullen volharden, of dat ze tot bezinning komen. Ik hoop het laatste.

Marco Books, Doorn