Het grote nut van ‘ParkinsonNet’

DRIEBERGEN - Al enige tijd zijn zij actief als team van gespecialiseerde zorgverleners betreffende de ziekte van Parkinson, maar misschien nog niet zo bekend bij alle mensen in Driebergen-Rijsenburg die er belang bij hebben. Vier verschillende Driebergse zorgverleners (een fysiotherapeut, oefentherapeut, ergotherapeut en logopedist) hebben hun deskundigheid gebundeld en zijn op die wijze werkzaam in het zogeheten ‘ParkinsonNet’. Bijzonder is dat het team zich richt op thuiswonende Parkinson-patiënten en daar de behandelingen geven. Bovendien is het team deze week gestart met een gratis inloopspreekuur.

door Jan de Beer

Mensen die aan de ziekte van Parkinson lijden (een hersenaandoening waardoor zenuwcellen afsterven), kunnen met uiteenlopende klachten te maken krijgen. Deze variëren van moeite met bewegen en trillen van handen of benen tot evenwichtsproblemen en moeite met spreken. Vanwege de grote verscheidenheid aan klachten zijn bij de behandeling en begeleiding van deze mensen meerdere zorgverleners betrokken. Het ligt voor de hand dat deze zorgverleners niet alleen specifiek deskundig moeten zijn, maar dat de behandelingen die zij geven ook goed op elkaar worden afgestemd. Om die reden is het ‘ParkinsonNet’ in het leven geroepen; een landelijk netwerk van gespecialiseerde zorgverleners voor Parkinson-patiënten dat onderverdeeld is in regionale netwerken.

Driebergs team

Voor de regio Driebergen zijn Heidi Breevoort (oefentherapeut), Joanneke Heere (fysiotherapeut), Anne-Claire de Bruijn (logopedist) en Aletta Schram (ergotherapeut), officieel geregistreerde deelnemers aan dit ‘ParkinsonNet’. Ze hebben allen een specifieke opleiding gehad volgens de meest recente inzichten omtrent de behandeling van Parkinson-patiënten, worden bovendien elk jaar bijgeschoold en hebben nauw contact met de neurologen en Parkinson-verpleegkundigen.

Opmerkelijk aspect aan dit ‘Driebergse team’ is dat de fysiotherapeut en de oefentherapeut (Joanneke Heere en Heidi Breevoort) dezelfde Parkinson-opleiding hebben gedaan en in de regio Driebergen/Doorn de enigen zijn die deze gespecialiseerde behandeling kunnen geven. Opmerkelijk is ook dat dit ‘Driebergse team’ zich richt op mensen die thuis wonen en behandelingen aan huis geven teneinde dit thuiswonen voor Parkinson-patiënten zo lang mogelijk te handhaven.

,,Ons doel is om mensen zo actief mogelijk te houden”, vertellen de zorgverleners. ,,We doen dat door hen methoden aan te leren waarmee ze de algemene dagelijkse levensverrichtingen, de ‘ADL’ zoals dit in de zorg genoemd wordt, zo lang mogelijk kunnen volhouden. Het gaat daarbij om min of meer automatische handelingen zoals lopen, opstaan en gaan zitten, omdraaien in bed, spreken, schrijven, eten en drinken. Omdat die handelingen bij Parkinson-patiënten moeilijker gaan, leren wij deze mensen om ze bewust uit te voeren. De patiënten gebruiken dan een deel van de hersenen dat nog wel goed werkt.”

Methodes

Een methode die de zorgverleners hierbij gebruiken wordt ‘cueing’ genoemd, naar het Engelse woord ‘cue’, oftewel ‘aanwijzing’. Er wordt bijvoorbeeld een laserlampje op de rollator bevestigd dat op de vloer, voor de voeten van de patiënt, een streep toont waar men overheen moet stappen. Ook wordt er weleens tape op de grond geplakt bij smalle doorgangen in huis waar de patiënt vaak ‘bevriest’ (dit ‘bevriezen’ is één van de kenmerkende klachten bij Parkinson, waardoor men niet meer vooruit kan komen). Naast deze visuele ‘cueing’ is er ook auditieve ‘cueing’, waarbij men bijvoorbeeld op de derde tel moet opstaan uit de stoel, of lopen op het (individueel aangepaste) ritme van een metronoom. Men kan dan op lastige locaties, waar veel mensen of obstakels zijn, een hoofdtelefoontje in doen.

Naast de bewegingsstoornissen hebben Parkinson-patiënten ook vaak problemen met spreken. Ze hebben een zachte en monotone stem, spreken traag of mompelen binnensmonds. Bovendien kunnen zij moeite hebben met slikken en kan de expressie van hun gezicht afnemen. De logopedist in het team behandelt hen met speciale trainingen op het gebied van de ademhaling, de articulatie en het spreektempo. Dit gebeurt onder meer met oefeningen om de ademstroom te versterken en de spierspanning bij het spreken te verminderen.

Belangrijk in het team is ook de ergotherapeut. Zij richt zich vooral op de fijne motorische handelingen, zoals schrijven, knopen dichtdoen en kleine huishoudelijke taken verrichten zoals potjes opendraaien. Verder kijkt zij ook of er aanpassingen in huis nodig zijn, bijvoorbeeld een extra handgreep of een hulpmiddel om gemakkelijker uit bed te komen.

Voordeel

Groot voordeel van deze bundeling van therapieën is dat de behandelingen helemaal op elkaar zijn afgestemd. Gebleken is dat er hierdoor meer vooruitgang wordt geboekt en dat de behandelingen minder lang hoeven te duren. Een belangrijk bijkomend voordeel van dit ‘Driebergse team’ is dat men bij de mensen thuis komt. Dit is niet alleen minder belastend voor de patiënten. maar ook hebben de zorgverleners op deze wijze contact met de ‘achterban’ van deze mensen.

Het ‘Driebergse team’ van ParkinsonNet is deze week bovendien gestart met een gratis inloopspreekuur in Gezondheidscentrum Rijsenburg aan de Van Rijckevorselstraat 27A in Driebergen. Voortaan kunnen mensen met de ziekte van Parkinson die zelfstandig wonen iedere eerste dinsdag van de maand van 12.00 tot 13.00 uur daar terecht voor een vrijblijvend advies op maat.

Meer informatie over dit Driebergse Parkinson-team is te verkrijgen via Gezondheidscentrum Rijsenburg, tel. 0343-521710 of via de nummers: 06-14121824 en 06-51752055.