Kijk op Cultuur: Een beeld van een beeld

27 mei 2010 om 00:00 Nieuws

Er zijn beelden van steen, van brons, van kunststof, van hout of van gebakken klei, maar dan wordt meestal de verzamelnaam ‘keramiek’ gebruikt. Een deel van de bijdragen aan het Lint vol Lust zou ik daarom liever ‘object’ of ‘installatie’ willen noemen. Dit laatste bestaat meestal uit samengestelde delen die een bepaalde voorstelling of sfeer vertolken. Een object kan van papier zijn, van kunststof of van folie of metaal.

Verschil van beeld tot object op Kerkplein DRIEBERGEN - Er is al heel wat over gezegd en geschreven: ‘Een Lint vol Lust’, een sculpturen tentoonstelling tussen Zeist en Doorn. Meer dan 70 objecten van ruim 30 kunstenaars zijn in de komende maanden te bewonderen op de terreinen van 18 buitenplaatsen. Als ik u een tip mag geven: ga vooral kijken op het landgoed de Reehorst in Driebergen. Daar krijgt u een kijkje in de ‘keuken’ van beeldhouwer Eddy Gherres die ter plekke een nieuw beeld zal vervaardigen. Altijd leuk om te zien hoe een beeldhouwer werkt, en Eddy Gherres werkt nog echt in de harde steen.

door Nicole van der Schaaf

Beeldhouwers die nog ploeteren in de keiharde steen zijn in de minderheid tegenwoordig. Begrijpelijk: het is arbeidsintensief zwaar werk en je hebt na lang zwoegen een zere rug en maar één beeld! Bovendien ben je altijd gebonden aan de vorm en het formaat van de aangeschafte steen. In kunststof is veel meer mogelijk en het is bovendien heel licht en ook veel goedkoper materiaal. Van een bronzen beeld daarentegen kun je meerdere exemplaren (laten) gieten en het is daardoor voor het publiek wat toegankelijker in prijs.

Hol of massief

Brons gieten is ongeveer zo oud als de wereld. De oude Egyptenaren beheersten deze techniek al 1500 jaar voor Christus. Dat ging natuurlijk nog wel op een heel primitieve manier: er werd een model gemaakt in een soort was en om dat model werd een dikke laag klei gelegd waar een opening in zat. Het geheel ging in een oven en werd gebakken; de was smolt weg en kon ontsnappen via de opening in de klei. De gebakken klei was nu hard en fungeerde als hol model waar brons in gegoten kon worden. Als dat brons was afgekoeld kon de kleivorm worden weggehakt en hield je een bronzen beeldje over. ‘Cire perdu’ heet deze manier van gieten; ofwel de ‘verloren was’ methode.

Honderden jaren later, zo’n 600 jaar voor Christus, ontwikkelden de Etrusken een methode om holle beelden in brons te gieten. Toen werden de beelden groter van formaat en ingewikkelder van vorm. De Grieken en Romeinen vervolmaakten de techniek, die in de woelige eeuwen die volgden weer grotendeels verloren ging. Het moest nog tot de 15de eeuw, het begin van de renaissance, duren voordat kunstenaars weer even mooie beelden gingen maken als de oude Grieken en Romeinen. Lint vol Lust laat zo ongeveer alle technieken en materialen zien die mogelijk zijn om een object te vormen. Het gaat immers om die vorm, de expressie en het idee. Het oude ambacht verhuisde al lang geleden naar het museum! Gelukkig zijn er op de route ook een paar mooie, ambachtelijke beelden te zien!