Twijfels bij Leersumers of bomenkap wel nodig is

LEERSUM Onder de inwoners van Leersum ontstaan steeds meer zorgen over de bomenkap door de gemeente als gevolg van de valwind die het dorp op 18 juni trof. Nu de bomen met de grootste risico’s zijn omgezaagd en afgevoerd, vallen de grote aantallen met stippen gemarkeerde bomen op, die op de nominatie staan om op een later moment gekapt te worden. Het gerucht gaat dat op maandag 28 juni al begonnen wordt met kap van de gebleste bomen op de Lomboklaan.

De grootste chaos in het dorp lijkt voorbij. Met het verdriet dat het verlies van heel veel bomen losmaakte, groeit onder de bevolking de wens om zoveel mogelijk bomen, die gehavend zijn maar stand hielden, te behouden. Door vakkundige snoei zouden deze best nog te redden zijn denken sommige Leersumers en ook een lokale deskundige. Op de avond van de valwind zelf en in het weekeinde erna werd door inwoners al een aantal bomen gered van kap, nadat het meest noodzakelijke zaagwerk eraan was verricht. In de haast waren er soms onduidelijkheden over het eigendomsrecht en sprongen inwoners ertussen voordat de kettingzaag definitief in hun boom gezet werd.

BOOMEXPERT Edwin Smit woont in de Burg. Van den Boschlaan. Hij was 12 jaar lang boomverzorger en gecertificeerd European Tree Worker. Hij keek de afgelopen dagen met verbazing en licht afgrijzen hoe er gewerkt werd. ,,Er zijn in mijn buurt bomen gestipt die zich met een beetje snoei heel goed zouden redden. Echt levensvatbare exemplaren. Ik kan er de logica niet in ontdekken hoe op de ene plek amper beschadigde bomen mogen blijven staan, waar elders zwaarder gehavende bomen niet gestipt waren. Ik sprak met een ingehuurde deskundige die me vertelde dat zijn opdracht vanuit de gemeente was om alles wat maar een beetje beschadigd was te stippen. Meerdere professionele boomverzorgers die hier bezig waren, keken verbaasd op dat bomen die zij prima snoeibaar achtten ineens helemaal weg waren. Op dezelfde dag dat de stippen werden gezet, gingen ze al om.” 

Het ergert hem dat de gemeente kiest voor de korte termijn. ,,Echt zonde wat er nu gebeurt. Bomen die met een beetje snoeiwerk nog prima 15 tot 20 jaar mee kunnen, worden weggehaald. Daarmee verlies je in je wijk de hoogte, het beeld en de biodiversiteit. En weg is weg. Zelfs gevoelige beuken zijn te redden door hen voor een aantal jaren in te pakken met jute. Dan wennen ze aan het veranderde zonlicht en vullen ze de takken zelf weer aan. Op termijn zal het handhaven van sommige bomen wel ietsje duurder uitpakken op de gemeentelijke begroting. Deze noodkap wordt uit een ander potje gefinancierd. Ik vermoed dat er voor 5 juli, als er weer vergunningen moeten worden aangevraagd, nog een hoop omgaat.” 

Smit zou zelf gefaseerde verjonging aanraden: ,,Doe het in blokken. Je ziet her en der nog rijtjes bomen die intact zijn. Vervang die over twintig jaar. Ik hoop dat de gemeente nog een keer goed nadenkt.” Hij besluit met een laatste ergernis: ,,Ik vind dat er zo lomp wordt gezaagd. Niet in de hectiek direct na de storm, maar in de afgelopen week. Ik vind het echt slordig. Zelfs bij het stapelen en het afvoeren van hout zijn nog gezonde bomen beschadigd.”

OVERIJVERIG Ook andere bewoners van de Burg. Van den Boschlaan vinden dat de stippenzetter ingehuurd door de gemeente overijverig te werk ging. Vele zomereiken kregen een rode stip, terwijl er soms alleen een tak was afgescheurd. Twee bomen werden in overleg weer ‘ontblest’. Dezelfde bewoners zochten ook contact met de gemeente maar hebben hier niets op teruggehoord. 

Intussen zijn er ter plekke al veel bomen om. Voormalig D’66-raadslid Hugo Prakke, woonachtig in dezelfde straat, liet op 24 juni op Twitter aan burgemeester Naafs weten dat hij het blessen al te rigoureus vond overkomen. Deze antwoordde toen dat er door boomdeskundigen werd gekeken welke bomen nog gevaarlijk waren in verband met de veiligheid van mens en dier. ,,Er wordt uiteraard geprobeerd zo veel mogelijk bomen te sparen. Uitgangspunt is zorgvuldig handelen.” 

De burgemeester zou de zorgen van de bewoners delen met de betrokken medewerkers van de gemeente. Volgens Prakke zou de gemeentelijke stippenzetter echter zelf al hebben aangegeven dat er zeker niet bij alle bomen acuut gevaar was. Maar dat als er nu werd niet gekapt, er in de toekomst wel meer onderhoud nodig is. Nogmaals zonde als nu in snelheid veel te veel wordt gekapt”, besluit Prakke zijn reeks berichten op Twitter.

LOMBOKLAAN De gemeente schrijft op haar website: ,,Een onafhankelijke bomenexpert kijkt welke bomen gevaarlijk zijn en welke niet meer levensvatbaar. Alleen deze bomen worden weggehaald. Vele bomen aan de Lomboklaan werden door de valwind even opgetild. Daarbij werden de wortels beschadigd. Dat herstelt niet meer, en daardoor zijn ze gevaarlijk bij een volgende storm.” 

Inwoners zijn verbaasd dat er zoveel bomen op zo’n korte termijn beoordeeld zijn, terwijl er bij de Broekhuizerlaan tijden over is gedaan. Waarom geen normale vergunningprocedure als er geen sprake is van acuut gevaar, vraagt men zich af. Maandagochtend vroeg begon het vellen van de resterende bomen aan de beeldbepalende Lomboklaan. De communicatie hierover kwam pas na aanvang, wat in Leersum verkeerd viel. Ronald Vrijenhoef uit Amerongen heeft dertig jaar ervaring als boomverzorger en boomadviseur. Bij de gemeente Wageningen was hij 18 jaar verantwoordelijk voor het gehele bomenbestand. 

Hij nam zondag een kijkje op de Lomboklaan. Wat hij daar aantrof stemde hem treurig: ,,Hier kun je niets meer aan redden. Ik had bij slechts twee gebleste bomen twijfels. De bomen zijn over het algemeen dusdanig zwaar beschadigd dat ik er geen toekomst in zie. Ze blijven windgevoelig en aan de kluiten van omgevallen bomen kun je zien dat deze veel te klein zijn ten opzichte van de kronen. Ik voorspel zonnebrand en wortelsterfte bij bomen waarvan 50-70% van de kroon weg is. Met het inpakken van bomen heb ik geen goede ervaringen voor de langere termijn. Hoeveel pijn het ook doet, ik zou hier echt algehele vervanging adviseren.” Hij roept inwoners rond de Lomboklaan op om vleermuizenkasten op te hangen, want zij zoeken nieuwe onderkomens. Daar zijn al meldingen van.

EVALUEREN Vrijenhoef zou er bij de gemeente op aan willen dringen om juist nu pas op de plaats te maken om het bomenbeleid te evalueren: ,,De bomen mogen niet de schuld krijgen. Valwind is overmacht, maar je ziet dat die eerst de bomen pakt, die kwetsbaar zijn geworden door menselijke onkunde. Bijvoorbeeld door afgehakte wortels door het trekken van kabels, bodemverdichting door de aanleg van parkeerplaatsen, verkeerd snoeien of helemaal niet. Die verzwakte bomen gaan om en kunnen dan een domino-effect veroorzaken waarbij ook gezonde bomen worden meegesleurd in zulk natuurgeweld. Bomenbeheer is een vak. Investeer daarin gemeente! Als ik zie hoe grof er nu her en der gesnoeid is, dan zijn er opnieuw problemen gecreëerd voor later.”

MISBRUIK Er zijn ook waarnemingen dat er in tuinen bomen zijn verdwenen zonder dat deze stormschade hadden. Bomen die gevoelig lagen tussen buren zijn ineens weg. Van het feit dat er tot 5 juli geen kapvergunning nodig is, lijkt dus ook misbruik gemaakt te zijn.

door Edith Hazelzet

Dit artikel wordt u gratis aangeboden door de redactie van Nieuwsblad De Kaap/Stichtse Courant. Wilt u toegang tot meer artikelen? Wordt dan abonnee van Nieuwsblad De Kaap/Stichtse Courant! Kijk dan hier.