Leersumer Dick Schaap schrijft boek over Huizer vissers
LEERSUM – ,,Waarom begint iemand een boek te schrijven? En waarom een boek dat zich 150 jaar geleden afspeelt?’’ De antwoorden op deze en veel meer vragen geeft auteur Dick Schaap in een gesprek dat terugvoert naar de negentiende eeuw. Visser Willem Smit is de centrale figuur en rondom zijn persoon behandelt Dick Schaap het leven zoals dat zich afspeelde in die tijd in het vissersdorp Huizen.
door Jan Meijer
Dick Schaap vertelt: ,,Ik kwam in 2001 in Leersum wonen nadat ik een leven lang in het onderwijs en het vormingswerk had gezeten. Mijn hobby is geschiedenis en ik kom uit een vissersfamilie. Mijn moeder vertelde altijd verhalen over vroeger. Zij had een formidabel geheugen en wist tot minstens acht geslachten terug – tot vóór 1800 – te vertellen. Maar niet alleen uit haar verhalen, ook ikzelf had uit mijn jonge jaren ervaring met de visserij en heb de laatste Huizer vissers nog meegemaakt. Toen ik een foto uit omstreeks 1860 van mijn betovergrootvader zag, die hij hat laten maken bij een Amsterdamse fotograaf, vroeg ik mij af hoe die man daar terecht was gekomen. Het is eigenlijk heen foto, maar een uitgetekend portret en daarmee was de titel van mijn boek gevonden.‘’
Het idee was dus geboren en de keuze viel op een roman in de ik-vorm. ,,In de periode waarin het verhaal zich afspeelt had Huizen geen haven. Visser Willem Smit moest zijn vangst overladen in een klein bootje, daarna in een wagen naar het dorp. Hij maakte op de Zuiderzee alle weertypen en tegenvallers mee – storm, windstilte, mist, vastlopen, averij. De vangst bestond afwisselend uit haring, bot, ansjovis, spiering. Door de ik-vorm kon ik dichterbij zowel de lezer als de persoon van Willem Smit komen en ook dieper ingaan op zijn gedachten over het leven, het geloof en de kerk, zijn huwelijk de dorpsgemeenschap en de uitvindingen van die tijd, zoals waterwerken en stoomtreinen. Zijn huwelijk is op financiële gronden gearrangeerd, maar het ‘loopt’ niet. Zijn relatie met de buurvrouw brengt hem in een sociale spagaat en hij komt met zijn geweten in de knoop. Ook de reactie van de dorpsgemeenschap wordt beschreven.’’
Er zijn teleurstellingen. Zo wordt Willem Smit, die zich ook inzette voor de komst van een haven, gepasseerd bij de benoeming van de havenmeester. Maar ook de invloed die de muziek heeft op Willem – er bestonden geen LP’s en CD’s – wordt beschreven.
Zo ontstond een boeiende roman over Huizen en de Huizers. Over de vissers, de rokerijen, de vishandel en hoe daaruit ook de kaashandel ontstond. Schaap: ,,Na de roman ‘Peccavi’ van Henk Rebel in 1952 was er geen historische roman meer geschreven. In mijn zoektocht naar een drukker kwam ik bij de BDU terecht, waar Henk rebel ooit een leidinggevende functie had.’’
Daar is het boek ook te bestellen, het ISBN nummer is 978-90-8788-205-1.
