Een groene oase tegen de verdrukking
MAARSBERGEN- Op Landgoed Kombos is vorige week ruim 10 hectare cultuurgrond ‘teruggegeven aan de natuur’. Dat geschiedde voor de omwonenden in een excursie over de ontwikkeling en cultuurhistorische aspecten van het landschap. Een getuigenis van lotsverbondenheid van de familie met het eigen landschap.
Door: Kees de Kroon
Ingeschaard tussen de A12 en de Maarsbergseweg wisselen singels, stroken hoogopgaande grove dennen, een oude kooiplas, bosschages en graslanden elkaar af. De familie Laporte – ter plaatse bekend als Landgoed Het Kombos en Het Blauwe Huis – woont er al hun leven lang. Familieberaad leverde op dat de keuze voor de omvorming op nat schraal grasland viel.
Bij huis, op wat de familie de ‘Schapenwei’noemt, is een perceel met droog schraalland. Tussen ‘nat en droog’ ligt nauwelijks een kilometer lopen en verticaal nog geen meter. We gaan over het ‘Koedammerpad’ naar de nieuwe natuurgronden. Historisch in onze hoofden gegrift, merkt Gonda Laporte op, omdat hierlangs de koeien voor hun zomerweideperiode eeuwenlang naar de weigronden liepen.
10 of 20 centimeter?
Midden op het weidse open terrein lijkt is het niveauverschil van de gronden die zijn afgeplagd nauwelijks zichtbaar. Vaak tegen beleidsopvattingen van provinciale deskundigen in heeft Gonda met engelengeduld moeten strijden tegen het gemiddelde, minimale en maximale waterpeil. Uiteindelijk werd gemiddeld 10 centimeter afgegraven met hier en daar stukjes van 20. Op dat punt had ze tegenover de ecoloog de hydroloog aan haar zijde. De goede kwaliteit van het kwelwater van de Utrechtse Heuvelrug en het maaiplan voor de komende jaren om opgeslagen fosfaten in de bodemlaag af te voeren overtuigden hier. Ook het succes van de ‘Puntwei’ in het Kombos, waarop jaarlijks honderden orchideeën bloeien, geeft aan dat met goed beheer een prachtig nat schraalland kan worden bereikt. Meermaals evenwel leverde het subsidiestelsel frustratie op en ontstond er nodeloos discussie omdat bijvoorbeeld een loopje misschien wel uitkwam op een waterpoel. Dan moest in het provinciehuis ‘hogerop’worden ingezet. “Misschien hebben jullie wel eens de helikopters hier in de lucht zien hangen, van waaruit gecontroleerd wordt of voldaan aan de voorwaarden voor vergunningen”.
Annechien Laporte: “Wij hebben gekozen voor een groene oase, omdat we een tegenwicht willen tegenover de oprukkende verstening en asfaltering”. Kort geleden was er voor Maarsbergen sprake van een kruispunt á la Oudenrijn met een contingent van honderden woningen. En pas nog is de A12 aanzienlijk verbreed. Een investering in waardevolle natuur hier geeft dan een robuust tegenwicht.
