'Koninklijk bezoek' op Sparrendaal

DRIEBERGEN - In het kader van de jaarlijkse Open Monumentendag wordt op zondag 15 september vanaf 12.00 uur aandacht besteed aan Sparrendaal en het bezoek van de koning in 1806. Een mooie kans voor het publiek om eens een kijkje te nemen, gezien de bijzondere historie.

door Hans Sleeuwenhoek

Koning Willem Alexander had een record kunnen breken als hij dezer dagen Driebergen met een bezoek had vereerd. Het record van zijn voorganger koning Lodewijk Napoleon, de eerste koning van ons land, die precies vier maanden na zijn aantreden in 1806 al in Driebergen te gast was. En logeerde op Sparrendaal, dat te zijner ere feestelijk was versierd. Gastheer Petrus Judocus van Oosthuyse en zijn vrouw hadden kosten noch moeite gespaard om het de koninklijke bezoeker naar de zin te maken.

Gecouleurde glazen

Op 5 oktober 1806, op doorreis naar Duitsland, kwam de nieuwe koning van Holland met zijn gevolg naar de buitenplaats. Het huis was op last van de gastheer Van Oosthuyse prachtig aan alle zijden verlicht met 'gecouleurde glazen'. Er was voor het bordes een erepoort opgericht, terwijl de lanen van het park versierd waren met een ontelbare hoeveelheid lampions, opgehangen in de bomen.

De sfeer uit die tijd zal herleven op Open Monumenten Dag op 15 september. Dan zijn er rondleidingen op Sparrendaal en zullen er rondom het schitterende huis activiteiten plaatsvinden die de sfeer van het koninklijk bezoek twee eeuwen geleden terugbrengen.

Lodewijk Napoleon was onze eerste koning. Benoemd door zijn broer Napoleon Bonaparte die inmiddels zo'n beetje heel Europa veroverd had, ook de Nederlanden. Onze eerste koning was pas 27 jaar toen hij werd benoemd en zijn intrek nam in Den Haag. Een 'jonge' koning dus, maar minder vreemd dan wij denken, in een tijd waarin maar weinigen hun vijftigste of zestigste verjaardag haalden.

Overnachtingsadres

Het bezoek van de jonge koning was een grote eer voor de eigenaar van Sparrendaal Van Oosthuyse. Hij had het huis nog maar een paar maanden in bezit en dan al koninklijk bezoek....! Een relatief kort bezoek, want de koning zou de volgende dag al weer vertrekken. Hij was immers op doorreis naar Duitsland, naar de Franse troepen die in gevecht waren met de Pruisen. Sparrendaal was als overnachtingsadres gekozen omdat de koning onderweg ook een bezoek bracht aan de Franse troepen die in Zeist/Austerlitz gelegerd waren.

Niettemin pakte Van Oosthuyse flink uit. Huis en tuin werden versierd voor het toen forse bedrag van 739 gulden. Met de al genoemde lampions, maar ook met andere lantaarns van beschilderd papier dat door vetpotjes werd verlicht. En er stond voor de koning en zijn gevolg een groot banket gereed. Een waarlijk 'vorstelijke maaltijd'. Met als tafelversiering onder meer een vierkante obelisk met een gouden adelaar op een wereldbol, waaromheen de kruiden-uit-die-tijd waren gedrapeerd. De koning was natuurlijk niet alleen: hij werd vergezeld door een flink gevolg dat elders in de omgeving onderdak moest vinden. Hetgeen voor de lokale middenstand (toen nog zeer beperkt aanwezig) een mooi opsteker was.

Activiteiten

Tijdens Open Monumentendag zijn er op Sparrendaal ook versieringen en activiteiten op voorplein en in de tuin. De bezoekers kunnen via rondleidingen zelf zien waar de koning at en sliep. Rondleidingen elk half uur van 12.30 tot 16.30 uur. Aanmelden vooraf niet mogelijk, men kan zich bij de hoofdingang melden voor een gratis kaartje. En wat de overige activiteiten betreft: bezoekers kunnen op de foto in 'historisch kostuum', er is een diashow van mode rond 1800, er zijn laptops voor het opsporen van verre voorouders, en er is een poppenkast. Ter verhoging van de sfeer speelt er een muziekensemble, worden er hofgedichten voorgedragen en is er een expositie van schilderijen. Tevens zetten diverse musea en kerken hun deuren open.

Zie voor het volledige programma het gemeentenieuws in De Stichtse van 12 september, en de gemeentesite.