'Dit is pure oplichterij'

UTRECHTSE HEUVELRUG - Inwoners in de gemeente Utrechtse Heuvelrug zijn boos over de verhogingen voor grafonderhoud die de gemeente heeft doorgevoerd. De verhogingen variëren van 400 tot bijna 2000 procent. Nabestaanden zeggen dat zij vroeger altijd zelf het grafonderhoud hebben gedaan en dat de gemeente helemaal niets hoeft te doen. Bovendien vragen zij zich af wat de gemeente eigenlijk voor werkzaamheden verricht en of de tarieven die in rekening worden gebracht, wel kloppen. Of is er soms sprake van een verkapte belastingmaatregel?

Voor grafonderhoud vraagt de gemeente in 2010 jaarlijks een vergoeding van 193 euro.

Voor alle begraafplaatsen in de gemeente Utrechtse Heuvelrug bestond geen volledig bijgewerkte begrafenis administratie.

De afrekeningen over 2007, 2008 en 2009 ontvingen de bewoners net voor kerstmis in de bus. Met daarbij het verzoek om de kosten voor het grafonderhoud binnen twee maanden te betalen. Waar in 2007 in Leersum een bedrag van 10 euro aan grafonderhoud in rekening werd gebracht, is dat bedrag in 2009 opgelopen tot 193 euro per jaar. Een verhoging van bijna 2000 procent.

Over de jaren 2007/2008 en 2009 is inwoners een bedrag van 190.000 euro in rekening gebracht. De gemeente heeft inmiddels besloten om als compensatie de bedragen die in rekening zijn gebracht te verlagen met 50 procent.

,,Aan zo'n steen is geen onderhoud. Je hoeft er niks aan te doen. Verder is er alleen gras.

Fred Jansen uit Doorn belde met de verantwoordelijk ambtenaar. ,,Ik zei: 'Heb je dikke vingers gehad met het typen van de brief. Er staat een 1 te veel'. Dat je een verhoging krijgt, valt te billijken, vindt Jansen. ,,Alles wordt duurder.'' Maar dat het onderhoud vier keer zo duur is gemaakt, vindt Jansen onbegrijpelijk. ,,Er zijn zelfs mensen die hebben besloten om het graf te laten ruimen, omdat het tarief zo omhoog is gegaan en zij dat in de toekomst niet meer kunnen betalen.''

Edwin Duitscher heeft namens zijn moeder bezwaar aangetekend bij de gemeente. Zijn vader overleed op 16 januari 2008 en ligt begraven in Maarn. ,,In Maarn werd niks betaald voor onderhoud. Dit is pure oplichterij'', vindt Duitscher. ,,Ze kunnen niet onderbouwen hoe ze aan de kosten komen. Van het bedrag aan onderhoud dat ze in rekening brengen kunnen ze hooguit 10 of 20 euro verantwoorden. Als je twee keer blad blaast, 1 keer maait en twee keer per jaar de stenen spuit, heb je het wel gehad met het onderhoud'', denkt hij. ,,En officieel mogen ze zelfs niet eens grafstenen spuiten'' weet Duitscher.

,,Er zijn mensen die een graf laten ruimen, weet Jansen. Al drie jaar hadden ze geen aanslag gekregen en nu moeten ze binnen twee manden het hele bedrag voldoen.

Ook mensen van wie de grafrechten verlengd moeten worden, betalen opeens veel meer. Een mevrouw die niet met haar naam in de krant wil, vertelt dat ze namens haar vader een bezwaarschrift bij de gemeente heeft ingediend. Het graf van de ouders van haar vader bestaat al dertig jaar, maar bij de tweede verlenging in 2009 worden nu ook grafonderhoudskosten in rekening gebracht. Die kunnen worden afgekocht voor een bedrag van 1438 euro voor een periode van tien jaar. Deze mevrouw heeft het gevoel dat haar vader dubbel word gepakt. Niet alleen zijn de grafrechten in tien jaar tijd met zestig procent verhoogd, daarnaast moeten er nu ook nog 'onredelijk hoge' onderhoudskosten worden betaald.'' Ze begrijpt niet waarom er nu opeens voor onderhoud betaald moet worden. Vooral ook omdat het onderhoud al die tijd door de familie zelf is gedaan.

Wat wordt er eigenlijk allemaal aan onderhoud gedaan voor die 200 euro per jaar? Volgens de gemeentelijke verordening wordt de grafsteen schoongespoten, wordt daarvoor een algenwerend middel gebruiken, wordt er blad geruimd en gesnoeid.

Na de herindeling moesten alle tarieven in de nieuwe gemeente Utrechtse Heuvelrug gelijk worden getrokken. Dat gold ook de tarieven voor wat betreft grafonderhoud. Binnen de diverse kernen werden nogal verschillende tarieven gehanteerd. De nieuwe tarieven gelden vanaf 1 januari 2008. Mensen die vanaf 2007 een graf hebben gekocht moeten deze grafonderhoudsrechten betalen. Anderen vallen onder de oude verordeningen. Maar als graven worden verlengd, moet het het grafonderhoud wel worden betaald. Mensen kunnen de jaarlijkse bijdragen voor grafonderhoud ook in één keer betalen voor een langere periode.

De gemeenteraad is akkoord gegaan met verplicht onderhoud op alle begraafplaatsen. Volgens de gemeente gebeurde dit ook op verzoek van veel bezoekers van de begraafplaats. De gemeente merkt op dat het gaat om een ontwikkeling die je op veel gemeentelijke begraafplaatsen in Nederland ziet. Doel is ervoor te zorgen dat de begraafplaats als geheel goed wordt onderhouden en de tarieven beter zijn afgestemd op de kosten. ,,Het geld wordt besteed aan onderhouds- en schoonmaakwerkzaamheden op alle begraafplaatsen'', meldt de gemeente.

UTRECHTSE HEUVELRUG - Sommige inwoners in de gemeente Utrechtse Heuvelrug kregen de schrik van hun leven toen er vlak vóór de kerst een onverwachte rekening op hun deurmat viel. Voor grafonderhoud bracht de gemeente hen met terugwerkende kracht over de afgelopen drie jaar, honderden euro's in rekening. Voor Leersum werden de kosten voor grafonderhoud verhoogd met 1800 procent. In Doorn bedroeg de verhoging 400 procent. 'Oplichterij', vinden gedupeerde inwoners. De gemeente gebruikt volgens hun de grafonderhoudsrechten als een melkkoe om andere projecten van te financieren. 'Onzin', vindt wethouder Salverda. Het gaat om een gerechtvaardigde verhoging van de grafonderhoudsrechten. Het geld wordt gewoon gebruikt voor het onderhoud van de begraafplaatsen.

Vóór de herindeling bestond er in de verschillende dorpen een grote verscheidenheid aan regelingen voor het grafonderhoud, meldt de gemeente. De tarieven liepen flink uiteen: van enkele tientjes tot meer dan honderd euro per jaar. In sommige dorpen werd het onderhoud afgekocht bij de aankoop van het graf. In andere dorpen zat het onderhoud in de aankoopprijs van het graf, in veel gevallen mochten nabestaanden ook zelf het graf onderhouden.'' Met ingang van 1 januari 2008 werden de tarieven gelijk getrokken. De nieuwe tarieven zijn gebaseerd op de kosten die de gemeente maakt voor het in stand houden van de begraafplaatsen, stelt de gemeente. De kosten van deze dienst worden doorberekend aan de nabestaanden.

De rekening over 2007, 2008 en 2009 werden pas eind 2009 verstuurd omdat de gemeentelijke begrafenisadministratie niet op orde was. De administraties van de begraafplaatsen in de verschilende dorpen bleken 'kwalitatief van sterk verschillend niveau te zijn'. Het betekende dat sommige inwoners in één keer een bedrag van 420 euro moesten betalen voor grafonderhoud..

Het college van B en W heeft aangegeven de gedupeerde inwoners tegemoet te komen. Inwoners die zo'n factuur ontvingen, hoeven 'slechts' de helft te betalen. Met ingang van 2010 gelden wel weer de oorsponkelijke tarieven. Voor onderhoud aan een graf wordt dan jaarlijks 193 euro in rekening gebracht. Bewoners kunnen het grafonderhoudsrecht ook voor een langere periode afkopen.

Als je uniforme tarieven hanteert voor de hele gemeente, zijn - gelet op de voorgeschiedenis - grote afwijkingen niet te voorkomen, stelt de gemeente Utrechtse Heuvelrug. Daarvoor waren de verschillen te groot.

'Dit is een vorm van oplichterij', vinden veel gedupeerden. Onder druk van de vele bezwaren, besloot het college van B en W de rekeningen met de helft te verminderen.

Wethouder Salverda sluit niet uit dat tarieven in de toekomst naar beneden gaan als blijkt dat de .

,,Welke overheidsinstantie haalt het in zijn hoofd om burgers met dergelijke verhoging te confronteren?'', vraagt mevrouw van Os-Holdinga zich af in een brief aan de gemeenteraad. Als dergelijke buiten-proportionele verhogingen al worden overwogen, moeten mensen een keuze kunnen maken, vindt ze. Bijvoorbeeld door het onderhoud te kunnen afkopen gebaseerd op het tarief dat gold toen het graf werd aangekocht of door de verhoging heel geleidelijk door te voeren.

Nabestaanden die sinds 2007 een graf hebben, zijn de dupe van achterstallig onderhoud en foute administratie en misschien ook van een geldtekort bij de gemeente'', vindt mevrouw Kraan uit Leersum. Zij kocht in juli 2008 een graf voor haar zoon op de nieuwe algemene begraafplaats in Leersum. Ze gaan er elke dag naar toe en onderhouden het graf. ,,Nu zijn wij e duoe en moeten betalen voor onderhoud van anderen, omdat onze zoon in 2008 is overleden en niet in 20007

,,Ik ben niet beroerd om ergens voor te betalen, maar dit is toch erg onrechtvaardig. Wij zijn een melkkoetje geworden.''

Nabestaand wijzen erop dat het om een kwetsbare en emitionele groep gaat.