19de Eeuwse pudding in 2010

10 december 2009 om 00:00 Nieuws

Voor 2010 is het landelijk thema ‘De smaak van de 19de eeuw’. En nu maar plannen maken hoe we daar op aansluiten, want die smaak kan op veel manieren in beeld gebracht worden: in eten, in bouwkunst, in interieurkunst, in beeldende kunst, in muziek, in recreatie en niet te vergeten in literatuur.

De 19de eeuw gaat herleven komend jaar Het jaar loopt op zijn eind en dus wordt het weer tijd om te gaan denken over de Open Monumentendag 2010. Onze gemeente is een van de weinige steden waar ieder jaar een thema bedacht wordt dat uitmondt in een mooie publicatie. Een informatief bewaardocument dat nog jaren gebruikt kan worden. Dit jaar kon men met de kaart ‘Moment voor een Monument’ een persoonlijk samengestelde tocht langs de belangrijkste monumenten maken. Leuk en leerzaam én voorzien van de aansluiting op het landelijk thema: ‘Op de kaart gezet’.

door Nicole van der Schaaf

Dat wordt zoeken naar de grote gemene deler en vooral kiezen voor de beperking anders ‘verdrinkt’ het project in een enorme hoeveelheid kleine weetjes.

Internationaal was de 19de eeuw -de periode tussen 1800 en 1900- een periode van baanbrekende ontwikkelingen op technisch gebied, van het verleggen van grenzen in Europa, van oorlogen, van ontdekkingen van nieuw land, van romantische toppunten in kunst en literatuur, maar ook van bittere armoede waarin een groot deel van de bevolking moest leven.

Heuvelrug in de 19de eeuw

In 1804 kroonde Napoleon zichzelf tot keizer. In 1806 zond hij zijn broer, Lodewijk Napoleon Bonaparte naar ons land, dat zich in die tijd politiek gezien in een roerige periode bevond. De tijd van patriotten en prinsgezinden. Iedereen kent wel de geschiedenis van ‘Koning Lodewijk Napoleon’, de toen 27-jarige vorst die van de Bataafse Republiek weer een koninkrijk maakte. Zij het dan, dat de echte beslissingen toch in Parijs genomen werden door zijn broer.

De smaak wat betreft de bouw- en beeldende kunst in de eerste helft van die 19de eeuw werd min of meer bepaald door Napoleon’s uitgesproken voorkeur voor de kunst van de oude Grieken en Romeinen. Het ‘Classicisme’ vierde hoogtij en vooral in Frankrijk verrezen bouwwerken die geïnspireerd waren op de klassieke bouwkunst. In de jaren die volgden ontwierpen ook architecten die in ons land actief waren gebouwen met classicistische trekjes. Maar ook de mode, de beeldende kunst en de literatuur kregen een classicistische inhoud en uiterlijk. Vrouwen droegen prachtige klassieke gewaden en schilders schilderden mythologische voorstellingen of brachten historische zaken in beeld. Pas in het laatste kwart van de 19de eeuw drong dat classicisme een beetje door op de heuvelrug. Voornamelijk in de bouwkunst, maar er zijn binnen onze gemeentegrens uit die tijd ook mooie voorbeelden van gotische en renaissance revivals op te vinden. En, Monumentendag watchers melden: er resten uit die 19de eeuw veel verschillende puddingrecepten. Ook een idee. Te proeven op de Open Monumentendag!