Natuurlijke selectie bij de Wilde eend

De wilde eend is de bekendste eendensoort van slootjes, plassen en stadsvijvers. Buiten de paartijd houdt manlief zijn eega nauwlettend in het oog. Maar oh wee in de paartijd! De woerd heeft als enige eend een prachtige krul in de staart en is met de glanzende kleurvariaties van een ongewone schoonheid.

Het naamdeel ‘wild’ komt van de verwilderde kruisingsproducten met tamme, boeren- en stadseenden. In de paartijd lijken alle woerden sexmaniakken. Net toen dit eendje na een overval op het water weer boven kwam vochten zich de drie groenkoppen om voorrang.

Eendenleedlijn

Vogelbescherming schrijft op haar site, dat de woerden in de paartijd elkaar trachten te verdrinken om een rivaal te elimineren. Verdrinken of verdringen? De strijd gaat louter om wie de eerste is om het eendje te bestijgen. Zo gauw in deze weken een broedend vrouwtje het nest even verlaat om te gaan fourageren duiken alle krulstaarten in de buurt op haar neer. Het moet maar eens gezegd worden, dat de eendenvoerende mens juist bijdraagt al dat eendjesleed in de paartijd. Doordat de stadsvijvereenden geen moeite meer hoeven doen om voedsel te zoeken omdat ze het zo overvloedig krijgen aangeboden hebben ze volop tijd zich banaal uit te leven. Ledigheid is des duivels oor kussen.

Het doet denken aan het luie leventje van een groep leeuwen in de savanne. Wie wel eens op Afrika-safari is geweest weet dat binnen een groepje de leeuwinnen op jacht gaan om hun heer en meester de beste hompen vlees voor te kunnen zetten.

De koning der dieren staat er op zijn beurt om bekend dat hij in sexuele activiteiten niet te evenaren is. Beperkt de leeuw zich alleen tot zijn harem, in de eendenwereld gaat het er ruiger aan toe. Onder de bandeloze woerden geldt alleen het brute recht van de sterkste. Misschien zijn ze in de stadsvijvers nog extra hitsiger van alle vitamines en E-bestanddelen in fabrieksbrood. Kees Moeliker schrijft in zijn recent verschenen ‘Eendenman’ dat niet zelden vanwege de brute orgieën in de vijver door een argeloze stedeling de ‘eendenleedlijn’ is gebeld.

Baas in eigen buik

Dierenambulance of niet, in werkelijkheid geven de sexdolle woerden in de paartijd een goed voorbeeld van natuurlijke selectie. In de broedtijd is het eendje het meest vruchtbaar en zullen de woerden iedere passerende vrouw proberen te grijpen.

Moeliker heeft onder het kopje ‘tegendraadse vagina’ een ingewikkeld verhaal, waarbij de woerd slechts met medewerking van het wijfje succesvol kan penetreren. Zo zou ook het vrouwtje kunnen kiezen. In ieder geval is veel nageslacht nodig als je de gevaren kent, die de snoezige jonge eendjes lopen. De pullen, genoemd naar hun pijlsnelle vlucht over het water bij gevaar, zijn ... hap weg .... in de bek van een snoek.

En vanuit de lucht loeren permanent meeuwen en ander roofgespuis. Hoe vaak zie je niet dat van een tiental eendenkuikens er een paar dagen later nog maar eentje angstig bij moeder rondzwemt?

Tekst: Kees de Kroon

Foto: Jan van der Greef.