[E-bike] niet meer weg te denken van schoolplein

4 januari 2023 om 12:49

HEUVELRUG Alweer acht jaar – sinds 2013 – is de elektrische fiets (e-bike) bezig aan een opmars. Inmiddels rijden er ruim 5 miljoen in Nederland rond op een totaal van ruim 23 miljoen fietsen. En het blijkt dat niet alleen ouderen, maar ook een groeiend aantal scholieren tegenwoordig een elektrische trapondersteuning gebruiken.

Het exacte aantal jongeren dat elke dag de e-bike gebruikt, is niet bekend. Wel is in de verkoopcijfers zichtbaar dat het aantal kinder- en jeugdfietsen dat verkocht wordt de laatste jaren flink daalt. In 2015 ging het in 14 procent van de aankopen om een conventionele fiets, in 2021 daalde dat aantal tot 9 procent, blijkt uit cijfers van RAI BOVAG. Uit andere statistieken blijkt dat de verkoop van brommers, scooters en snorfietsen terugloopt, ten faveure van de e-bikes. En nu er een helmplicht bestaat voor snorfietsen, zal dat minder worden.  

VALSSPELER Niet zo heel lang geleden werd je als scholier ‘laf’ of ‘valsspeler’ genoemd als je op een elektrische fiets het schoolplein op kwam rijden, maar die tijd ligt ver achter ons. Terwijl de afstand tussen huis en school over het algemeen prima te doen is voor een gezond kind op een normale fiets.

Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat de dichtstbijzijnde middelbare school op gemiddeld 2,3 kilometer fietsen ligt, bijna vier keer zo ver als de fietsafstand naar de dichtstbijzijnde basisschool (0,6 kilometer). De fietsafstand tot een middelbare school was met 0,4 kilometer het kleinst voor bewoners van Schiermonnikoog, terwijl jongeren op Noord-Beveland met gemiddeld 11,5 kilometer fietsen naar de dichtstbijzijnde middelbare school de meeste kilometers moeten maken. Voor middelbare scholieren uit Utrechtse Heuvelrug is de gemiddelde afstand naar school 3,3 kilometer.

Fietsfabrikanten prijzen e-bike aan als ‘het gezonde alternatief'

GEZOND Fietsfabrikanten spelen natuurlijk handig in op deze trend, want zij prijzen de e-bike gretig aan als ‘het gezonde alternatief.’ Dat is een rekbaar begrip, want het is maar net waartegen je het afzet. Fietsen met elektrische trapondersteuning is inderdaad gezonder dan een brommer of snorfiets en ook gezonder dan het openbaar vervoer, maar er kan natuurlijk niets op tegen een gewone fiets.

,,Je moet je in een stedelijke omgeving wel afvragen of kinderen gezond bezig zijn als ze zich tijdens het ritje naar school, van pakweg twee tot vijf kilometer, laten ondersteunen. Het antwoord is natuurlijk nee. Veel jongeren bewegen toch al onvoldoende”, is de mening van de ANWB hierover, zo valt te lezen op de website. 

VEILIGHEID Naast gezondheid is ook veiligheid een belangrijk aspect. De vraag of fietsen op een elektrische fiets voor jongeren onveiliger is dan op een conventionele tweewieler is nog door niemand deugdelijk beantwoord. In 2020 vielen er 229 doden onder fietsers (dit is ongeveer 30 procent van het aantal dodelijke verkeersslachtoffers) en van hen reed, net als in 2019, bijna een op de drie op een elektrische fiets. En daar weer van was het gros ouder dan 55 jaar. Toch staan de seinen niet op fel groen. Het Kenniscentrum VeiligheidNL constateert dat het percentage ernstige ongevallen onder jongeren (19%) met een e-bike tussen 12 en 17 jaar steeg van 4 procent in 2016 naar 22 procent in 2021. VeiligheidNL vindt dat helemaal niet zo gek. ,,Omdat jongeren onder de 16 nog nauwelijks verkeersinzicht hebben." Daarom is de organisatie voorstander van een leeftijdsgrens van 16 jaar voor het gebruik van LEVs (lichte, elektrisch aangedreven voertuigen waarmee relatief kleine afstanden kunnen worden afgelegd-red.) en ook voor e-bikes.” Volgens de ANWB gaat dit niet gebeuren, aangezien dit politiek geen thema is ,,zolang er geen schrikbarende cijfers zijn over het aantal ongelukken dat jonge gebruikers overkomt”.