Altijd op zoek naar [prikkels]
‘Voorbereiding vergroot je slagingskans’
29 oktober 2020 om 12:00Hans van der Meulen is altijd op zoek naar sportieve uitdagingen. Hij fietst, schaatst, skiet, loopt hard, en roeit, zeilt en kanoot op zowel rivieren als de zee. „Recentelijk bracht ik een - vanwege het virus rustige - fiets/kampeervakantie door in Frankrijk”, zegt hij. „Het buiten bewegen verdrijft mijn winterdepressies. Ik heb drie ligfietsen, waaronder zich één leent voor de Alpen. In Nederland fiets ik in een velomobiel, een ‘overdekte driewieler’. Daarin is ruim 200 kilometer trappen op een dag voor mij geen uitzondering.”
Toch kan hij ook zijn rust nemen. „Ik lees vrij veel”, zegt hij. „Vooral filosofische werken hebben mijn interesse. Daarnaast volg ik de belangrijke wielerwedstrijden en ‘detective’ series op tv. Lezingen geef ik alleen nog op aanvraag. Ik verheug me er nu op om ook ‘s winters het water op te gaan. Daartoe bouw ik zelf een - voor twee personen geschikte - houten zeil/roeiboot. Het is een aan de tijd aangepast klassiek model. Wie denkt ‘Waar begint hij aan?’, moet weten dat ik al eerder drie kampeerauto’s en twee boerderijen verbouwde. Voor de boot heb ik intussen een tekening opgevraagd en krijg ik alle onderdelen op maat uitgezaagd. De komende maanden ben ik dus hard aan het werk.” Verder is hij, na decennialange groepsexpedities, ook een gezelschapsmens geworden en zoekt hij momenteel passend vrijwilligerswerk.
EXPEDITIEKLIMMEN Voor zijn topprestaties als expeditieklimmer is Van der Meulen benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. „Compleet afgerond is mijn hobby niet”, zegt hij. „Eén berg van de bij de ‘Five Peak Challenge’ behorende 7.000-plus beklimmingen in Tadzjikistan heb ik niet bedwongen. Daarom loop ik de prestigieuze ‘Snow Leopard’ oorkonde van de Russische Bergsportfederatie mis. Wel beklom ik in 2010 als eerste Nederlander twee van de vijf, de Korzhenevskayapiek en Somonipiek, direct na elkaar vanuit één basiskamp. De top van de Leninpiek bereikte ik in 2016 en de Khan Tengri beklom ik in 2017. Dit waren solo-expedities. Fit ben ik nog steeds. Punt is wel dat op mijn leeftijd blessures langzamer genezen. Temperaturen van min 35 graden leverden me al viermaal ‘frostbite’ op. Aan zo’n eerstegraads bevriezing hou je schade over en ik kan mijn vingers niet missen. Daarom staat mijn besluit om te stoppen vast.”
Van der Meulen startte met bergbeklimmen als 15-jarige. Vijf jaar later ging hij rotsen, ijswanden en gletsjers beklimmen. Als basisscholier bleek hij al, ondanks zijn beperkte lengte en gewicht, verbazend sterk. Hij koos het beroep van sportinstructeur en berggids en had vijftien jaar lang een Franse onderneming in buitensportactiviteiten. Na een beklimming met Ronald Naar, bleef hij zijn grenzen verleggen en vond hij altijd voldoende sponsoren voor zijn duizenden euro’s kostende expedities.
TOPSPORT Van der Meulen bedwong als eerste Nederlander de Mount Everest en behoort nog steeds tot de Wereld Top 100 achtduizend-plusbeklimmingen. Hij overleefde zelfs expedities met een hoog sterftecijfer. „Alhoewel ik intens geniet van extreme uitdagingen in ongecultiveerde, woeste gebieden met spectaculaire uitzichten en ander natuurschoon, neem ik geen onnodige risico’s”, zegt hij. „De top van de Mount Everest bereikte ik dan ook pas bij mijn derde poging in 2002. Van blijdschap was op dat moment geen sprake. Ik was totaal uitgeput en ondervond ook geen optimale weersomstandigheden.” Zijn klimmaat gaf kort tevoren op.
ZONDER EXTRA ZUURSTOF Van der Meulen is ook de eerste Nederlander die vijf bergtoppen boven de 8.000 meter op zijn naam heeft staan, inclusief in 1995 de K2 in Pakistan, de meest gevaarlijke berg ter wereld. Spraakmakend was zijn - samen met Cas van de Gevel ondernomen - reddingsactie, waarbij zij de boomlange, zwaargewonde Wilco van Rooijen levend de flanken van de K2 afkregen.
Geen andere landgenoot heeft ook ‘zijn’ vier zevenduizenders bedwongen. Van der Meulen gebruikte bovendien nooit extra zuurstof. „Dat is een ethische kwestie”, benadrukt hij. „Het is de kunst om juist in die ijle, zuurstofarme lucht goed te presteren. Dat gedoe met zuurstofflessen, die meestal leeg achterblijven in de natuur, doet daaraan afbreuk. Ik vergelijk dat wel eens met oneigenlijke hulpmiddelen in andere sporten. Zo rijden de wielrenners van de Tour de France ook niet op een e-bike.” Alleen talentvolle, zwaar getrainde expeditieklimmers kunnen dit echter waarmaken.
ONUITWISBAAR Tot zijn meest bijzondere ervaringen rekent Van der Meulen het wonen op 2.000 meter hoogte in de Franse Alpen. Dit met pulka’s met sledehonden - en later een sneeuwscooter - ter bevoorrading van de hut, en een houtkachel met eigenhandig gekapt, gekliefd en gedroogd hout om op te koken. Na een bijna-doodervaring in een lawine vertrok hij naar een minder risicovol Alpengebied. Zijn tweede berghut bewoonde hij met zijn toenmalige echtgenote.
,, Heelhuids thuiskomen, is soms tijdig omkeren.
Ook zijn deelname aan de eerste Nederlandse Noordpoolexpeditie in 1997 liet een onuitwisbare indruk achter. Met de ervaren poolreiziger Marc Cornelissen én drie andere getrainde mannen bereikte Van der Meulen zijn doel. Kortstondig bevond hij zich op de noordelijkste punt van de aardbol, om er al snel weer per ijsschots van weg te drijven. Omroeporganisatie Veronica zond een achtdelige tv-serie uit van het gewaagde, zeventig dagen durende avontuur. De tocht inspireerde Van der Meulen tot het produceren van lang houdbare en gewicht en brandstof besparende instant voeding. Later verkocht hij dit bedrijf, maar bleef tot voor kort nog verbonden als productontwikkelaar.
MEER DAN PASSIE Passie of gedrevenheid is niet voldoende om te kunnen excelleren, volgens Van der Meulen. „Naast een sterke mentale en fysieke gesteldheid is deskundigheid, training, ervaring en teamwork van belang. Goede voorbereiding vergroot je slagingskans, evenals snelle besluitvorming op het juiste moment. Heelhuids thuiskomen, is soms tijdig omkeren. Ik probeer verstandig te reageren op dreigend gevaar en geen energie te stoppen in negatieve emoties. Wat je niet kunt veranderen, moet je van je laten afglijden. Succes ontvouwt zich doorgaans stapsgewijs. Voor mij is verder de weg naar de top even belangrijk als het bereiken ervan.”