Joost Scheltinga verlaat de gemeenteraad

8 juli 2020 om 09:29

'Het spelletje wordt niet altijd handig gespeeld'

LEERSUM Joost Scheltinga van OPEN verlaat medio juli de gemeenteraad van de Utrechtse Heuvelrug. In 2002 kwam hij, vlak na zijn verhuizing naar Leersum, voor de PvdA in de raad van de toenmalige gemeente Leersum. Scheltinga (66) blijft nog twee jaar betrokken bij commissiewerk en geeft dan het politieke stokje definitief door aan de jongere generatie van zijn partij.

Edith Hazelzet

Linda Oostwal is de opvolger van Joost Scheltinga in de OPEN-fractie. Zij neemt de portefeuille ruimtelijke ordening van hem over. Scheltinga blijft tot de gemeenteraadsverkiezingen van 2022 commissielid bestuur en middelen, waarbij hij zijn financiële expertise kan blijven inzetten. Zijn vertrek was binnen OPEN bij de laatste verkiezingen al ingecalculeerd: ,,Het is tijd voor verjonging en verandering van inbreng. We hebben een luxe-probleem in de fractie met zoveel goede mensen. Maar met name langdurige dossiers vragen inwerktijd en een gedegen overdracht. Volgens mij is dat nu goed voor elkaar. Voor mezelf vind ik het na ruim 18 jaar welletjes, ook gezien mijn gezondheidsproblemen van de laatste anderhalf jaar."

ANDERE KANT Voordat Scheltinga politiek actief werd, werkte hij onder andere als inspecteur Artikel 12-gemeenten voor het ministerie van Binnenlandse Zaken en als ambtenaar bij de gemeenten Aals- meer en Heusden. Zijn eerdere carrière 'aan de andere kant van de tafel' vond Scheltinga waardevol tijdens zijn raadswerk: ,,Je weet hoe beleid tot stand komt, hoe ambtenaren werken. Dus ik hield me niet al teveel bezig met details maar vooral met de grote lijnen." Het gezin waarin Scheltinga opgroeide was niet speciaal politiek bewust. ,,Aan mijn moeders kant kom ik uit een onderwijsfamilie en mijn vader stamt meer af van ondernemers, al was hij zelf als milieu-inspecteur levenslang ambtenaar.” Zijn politieke kleur is volgens hem het gevolg van zijn studie economische en sociale geschiedenis in Utrecht. ,,Je wordt dan wakker, gaat dingen inzien. De rechtvaardigheidsfactor kwam erbij door wat ik zag in mijn werk als ambtenaar. Maar ook al ben je wat groenig en linksig, hier op de Heuvelrug moet je dat wel inpassen in een VVD-omgeving om tot een zinnig resultaat te komen. Wat dat betreft mis ik de SP echt in de huidige raad, met hun lekker recalcitrante linkse standpunten. Behalve dat ik Jasper van Geijtenbeek en Lyander Schmitz erg graag mocht, had ik er grote bewondering voor hoe zij hun werk deden en daarbij midden in de maatschappij stonden.”

TACTICUS Scheltinga kan zelf ook op originele wijze uit de hoek komen, humoristisch vaak. Het gebruik van understatements is hem niet vreemd. Ook wil hij nog wel eens afwijken van partijpolitieke standpunten. Het werk in de gemeenteraad noemt hij 'leuk': ,,Als je de geestelijke stoornis hebt om gemeenteraadslid te willen worden. Het vergt heel veel tijd, qua voorbereiding en uitzoekwerk. Soms is het zo specialistisch dat slechts een paar raadsleden echt weten waar een onderwerp over gaat tijdens de behandeling.” Scheltinga werkt graag op de achtergrond. ,,Ik wil weten hoe mensen erin zitten, dus ik zoek hen buiten het circuit op. Niet alleen om een standpunt te bepalen, maar vaak ook om te verbinden en bemiddelen. Soms krijg je dan dingen voor elkaar die anderen verrassen.” De drijfveer in zijn politieke werk was altijd duidelijk: ,,Dingen beter maken voor mensen die het minder hebben. Succesjes onderweg motiveren daarbij. De bouw van De Binder en hoe goed dat dat nu draait bijvoorbeeld. Maar ook het hele traject van de gemeentelijke herindeling." Er is sindsdien veel veranderd volgens Scheltinga. Dat er door Leersumers soms met nostalgie naar vroeger wordt terugverlangd, wuift hij weg: ,,We hadden als gemeente Leersum nooit kunnen omgaan met de taken die de laatste jaren zijn toebedeeld aan gemeenten."

SCHOTS KASTEEL Waaraan Scheltinga zijn vrijgekomen tijd zal besteden, is al duidelijk. Via een oom die naar Wales verhuisde raakte hij al jong geïnteresseerd in de geschiedenis van het landgoed waar deze woonde. ,,In 1961 kwam ik er voor het eerst. Ik heb mijn doctoraalscriptie eraan gewijd en later ben ik er in mijn vrije tijd op gepromoveerd. Via dit Welshe landgoed raakte ik betrokken bij de aangrenzende Engelse en Schotse landgoederen. De afgelopen acht jaar heb ik mij ingespannen om het archief op het Schotse kasteel Drummond op orde te brengen. Een behoorlijke klus, los van de omvang. Bij een brand werd het namelijk nat door het bluswater. Invriezen was destijds de enige redding. Gefaseerd is het in de loop der jaren ontdooid. De barones van het kasteel doet de grove selectie waarna ik het als haar deeltijdarchivaris definitief structureer om het te ontsluiten voor het nageslacht. Ik heb mijn zoon aangestoken met deze uit de hand gelopen hobby. Hij is afgestudeerd met hetzelfde landgoed als onderwerp en kijkt over mijn schouder mee met archiveren.”

RAAD Aan inwoners van de Utrechtse Heuvelrug geeft Scheltinga ten slotte deze raad mee: ,,Wees blij met het dorp dat je hebt, en houd het in stand! Luister meer naar elkaar en toon begrip voor verschil in standpunten. Er wordt veel gepraat en helaas nauwelijks geluisterd. Denk tactisch en sta niet tegenover elkaar, maar focus op de 50% tot 75% waar je elkaar wel kunt bereiken. Het is altijd handiger om samen een vuist te maken. Met een duidelijke positie sta je sterker richting partijen als andere overheden en projectontwikkelaars. Het spelletje wordt niet altijd handig gespeeld.”