Heuvelrug Natuurlijk: OOg in OOg (2)

‘Twee reebruine ogen die keken de jager aan

Twee reebruine ogen die hij niet vergeten kan.’

In deze smartlap van de Selvera’s wordt verderop gezinspeeld op de ogen van zijn ‘lieve meid’ alswel op die van het ‘schuwe ree’. ‘Hij wilde op dat edele dier gaan schieten, legde aan maar schudde toen van nee’

Vorige week wachtten mijn vrouw en ik een kennis op achter zijn tijdelijk onderkomen, een oude boerderij in het Doornse. Plots kwam een ree om de hoek van de schuur aanlopen. Schrik alom. In plaats van om te keren zette het wilde dier zich hoorbaar schrap op de stenen af en rende op een paar meter langs ons heen: de bolle ogen toonde waakzaamheid en moed. ,,Ja”, zei onze man later: ,,hij ging even kijken of er nog kruimels op de voedertafel lagen, ik hoor hem ’s-nachts onder mijn slaapkamerraam wel eens rommelen”. Een goede vriend, een wildfotograaf, heeft me eens geleerd hoe een ree rustig te benaderen. Herinner me nog de spannende contacten tot een meter of 25-30 nabij een weiland in de Kaapse Bossen en een op een fietspad in het Langbroekerweteringgebied. Een ree ziet alleen beweging en geen kleur. Als ze rustig aan het weiden is kun je dichterbij schuifelen. Als ze ophoudt en met de kop gaat bewegen moet je roerloos stilstaan. Ze kijkt je aan en je ziet haar denken: ‘was het nou een boom of bewoog daar iets?”. Zo dichtbij durf je zelfs met je ogen niet te knipperen. Totdat de argwaan van het dier weer is geweken en ze verder gaat met grazen en zich de oerkrachtmeting tussen mens en dier kan vervolgen.

Op zo’n moment dat blikken elkaar intens kruisen, vermoed je iets van verborgen innerlijkheid van het dier. Dat zal per dier of vogel verschillen. Het is daarom niet verwonderlijk dat vroegere primitieve samenlevingen aan dieren en vogels die in gedrag overeenkomsten vertoonden met hun mensenwereld bijzondere krachten toekenden. Alsof die andere natuurlijke wezens misschien beschikten over meer kennis en vaardigheden om te overleven en daarvan te leren was. Om toegang te krijgen tot hun diepere werkelijkheid zien we futen elkaar het hof maken door elkaar voedsel aan te bieden of zien we damherten op Plantage Willem III vechten, onder het toeziend oog van een schare bereidwillige vrouwtjes.

Tekst: Kees de Kroon

Foto: Frans Roosendaal