Heuvelrug Natuurlijk: Zevenblad: kruid of onkruid?

Het ergerlijkste onkruid, dat ik al een kwart eeuw woest omhak is zevenblad. Als je het eenmaal in je tuin hebt raak je het nooit meer kwijt. Onverslaanbaar. Na enkele (groeizame) weken vakantie is de halve bodem ermee bedekt en een bodembedekker die ik niet in de hand kan houden wil ik niet. Dan liever iedere week de tuin in. De plant met wortel en tak proberen uit te roeien kan niet, want er blijft altijd wel een stukje van die lange witte wirwar aan worteldraden in de grond zitten. Indien je het weerhaakje aan de wortelpunt niet mee hebt groeit het weer vrolijk verder

Mijn buurvrouw zie ik nooit schoffelen. In haar prachtige bloemen- en kruidentuin groeit het zevenblad vrijelijk maar ze laat het toe. Door de dichtbegroeide bodem van zovele met elkaar concurrerende planten schijnt het zevenblad bij haar zich een beetje in te schikken. Maar eenmaal op de grens tussen haar tuin en de onze lijkt het alsof de economische vluchtelingen in slagorde naar onze tuin snellen.

In ‘Getemde Wildernis’ (uitgave 2000) stelt Romke van der Kaa, bekend om zijn jaarlijkse tuinscheurkalender, in zijn lezingen met toehoorders in discussie te gaan over de grens tussen kruid en onkruid. ,,De grens is volkomen willekeurig roep ik dan tot brave, vergrijsde tuinclubleden, die kijken alsof ze een dolkstoot in de rug krijgen toegediend. Van der Kaa roemt het vroegbloeiend speenkruid als voorbode van de lente terwijl hele volksstammen het plantje om haar bodembedekkingsdrift verguizen. Madeliefjes zijn ook van die snel uitdijende lentegroeiers, maar die laat ikzelf altijd nog staan omdat we er als kinderen bloemenkransjes van maakten, waar de liefste buurmeisjes mee omhangen werden.’’

Lentejong

De geslachtsnaam Aegopodium is samengesteld uit het Latijnse aigos (geit) en podion (pootje). In het Frans is het geitenpootje. Als lastig onkruid heet het in het oosten van het land krup-deur-den-tuin. Dat kruipen zal op de wortelstokken duiden.

De soortnaam podagraria is te vertalen tot voeteneuvelplant. Ook hierin een negatieve duiding.

In een Frans receptenboek van wilde planten staat soep van zevenblad, getrokken van ‘lentejonge’ blaadjes. Van de Kaa heeft zich eens vergaloppeerd met een dito soeprecept. Hij had alleen niet vermeld dat het jonge blaadjes, uitsluitend uit het voorjaar moesten zijn. Gevolg was een stroom van boze consumenten met buikpijnklachten.

Kans gemist?

Enkele jaren geleden werd een prijsvraag uitgeschreven voor een nieuwe naam voor het Doornse Cultuurhuis, tevens ons bestuurlijk hart. De prijswinnende naam hoor je in het dagelijks gebruik nauwelijks meer. Op het dak van het Cultuurhuis ligt een grotesk blad, symbool voor het vele gemeentelijk groen. Jammer dat de architect het blad niet als een zevenblad heeft gedrapeerd. Net als het zevenblad bestaat de gemeente immers uit een stelsel van zeven: Driebergen - Doorn - Leersum - Amerongen - Overberg - Maarsbergen en Maarn. Kruid of onkruid, je kunt er eindeloos over discussiëren.

Tekst en foto: Kees de Kroon