Kijk op Cultuur: Fileermes door de kunsten

Het rommelt enorm in kunstenland. Bezuinigingen en nog eens bezuinigingen. En al was het de laatste jaren bepaald geen vetpot, bestuurders denken dat kunst en cultuur best nog met een beetje minder toekan. ‘Als de minderheid die kunst kan maken niet veel groter is dan de minderheid die haar kan waarderen, gaat er iets niet goed’ kopte de Volkskrant deze week. Ik vond dit wel de meest treffende kop van de afgelopen week waarin alle cultuurkaterns bol stonden met feiten en meningen over de voorgenomen 200 miljoen bezuinigingen in de kunstensector.

door Nicole van der Schaaf

Vreemd genoeg is wél het exacte bedrag van de voorgestelde bezuinigingen bekend, maar dat bedrag wordt pas interessant als je weet hoeveel er op dit moment nu precies aan subsidies beschikbaar is. Het ‘grote’ kunstgebeuren gaat onze Heuvelrug totaal voorbij, onze cultuurhuizen modderen voort in de marge en jonge talenten verhuizen vanwege de afwezigheid van een écht kunstbeleid.

We geven in dit land graag hoog op over onze internationale talenten die world-wide te zien, te horen en te lezen zijn. Noem het rijtje maar op: Marlène Dumas voor schilderkunst, Ton Koopman voor muziek, Rem Koolhaas voor architectuur, Erwin Olaf voor fotografie en niet te vergeten onze onlangs overleden belangrijkste schrijver Harry Mulisch. Exclusieve exportprodukten zijn het geworden. Helaas wordt maar al te makkelijk vergeten, dat ook deze kunstenaars ooit starters op een moeilijke markt waren. Vanwege bewezen talent kregen ze mooie regelingen, subsidies en andere steuntjes in de rug aangeboden. Opleiding, talent en inspiratie genoeg, maar zonder een overheid de gelooft in de ontwikkeling van talent raakt het museum van de toekomst erg leeg.

Onze kersverse premier schopt wat betreft de kunsten de bal terug naar het particulier initiatief. Lag de bal decennialang bij de overheid, nu is het de beurt aan particuliere weldoeners om het spel te spelen. Het mecenaat wordt weer uit de kast gehaald. Nu is dit verschijnsel zo oud als de kunsten zelf en het heeft de kunstwereld in vroegere eeuwen grote opdrachten gebracht. Maar, je vraagt je af of dit nieuwe kabinet zich realiseert dat we in een andere tijd leven met, in verhouding, minder rijken en veel meer kunstenaars. Daar komt nog bij dat de huidige kunstwereld lijdt onder een ware terreur van ‘onzinkunst’, gemaakt door kunstenaars (of kunstenmakers) die vinden dat hun totaal onbegrijpelijke kunst ook gekocht móét worden.

Voordat al die bezuinigingen van kracht worden, zou het nuttig zijn eerst eens met een fileermes door de kunsten te gaan. Als vervolgens de beschikbare gelden ten goede komen aan de werkelijk talentvollen, zijn we ook in de toekomst zeker van een plek op de internationale kunstmarkt. Kort door de bocht zou dit binnen onze eigen gemeente kunnen betekenen dat er minder geld naar amateurgezelschappen gaat opdat er meer te besteden is aan professionele kunstbeoefening.

Reacties: artprom@wxs.nl