Heuvelrug Natuurlijk: Grote Parasolzwam

Vanwege zijn formaat mag de grote Parasolzwam zich op internet in een grote belangstelling verheugen. De parasolvormige hoed is is tot dertig centimeter in doorsnee en heeft in het midden een bult, vanwaar de bruine schubben zich als een soort slangenhuid verspreiden. Die schubben ontbreken aan de rand, die wittig is en rafelig droog. Eerst groeit de steel en daarna verbreedt de hoed zich. De steel lijkt op een trommelstok en is 15-30 centimeter lang. In enkele landen, onder meer Italië is deze gelijkenis in de naam verwerkt, maar in de West-Europese landen is gekozen voor parasol.

Je zou toch eerder verwachten dat in een land als Italië, waar de zon meer schijnt dan in de lage landen eerder voor parasol gekozen wordt dan voor trommelstokken. Maar misschien heeft de liefde voor muziek van in de zomer op dorpsfeesten voorbijtrekkende vrolijke harmoniegezelschappen en drumbands met majorettes meer tot de verbeelding gesproken.

Op paddenstoelenjacht

Het is me opgevallen dat de mooiste verzamelingen van paddestoelen te vinden zijn aan de grenzen van de woonwijken op de Heuvelrug; juist in uitvalsgebieden voor korte wandelingen. Zo’n stukje natuur, waar soms onachtzaam gestort tuinafval ligt, is een waar eldorado voor veel zwammen: oesterzwammen, vliegenzwammen en stuifzwammen, ik telde ze massaal in de Doornse regio. De grote parasolzwam is al op afstand zichtbaar, maar een minder prettige bijeenkomst is dat je op paddenstoelenjacht steeds meer onafbreekbare verpakkingsmaterialen in het bos vindt. Je aandacht wordt getrokken door iets roods in de verte en het blijkt tot je teleurstelling weer een weggegooid kartonnetje of drankblikje te zijn. Ik erger me mateloos aan die rommel, die de jeugd op hun schoolroutes naast fietspaden smijt. En je hoort kennelijk ook pas bij de groep als je je direct na het binnenheisen al fietsend met flair ontdoet van je lege drank- of chipsverpakking. Staat stoer.

Binnenkort zullen wel weer opruimploegen van ouderen zich op zaterdagmorgen gaan inzetten om de rommel op te ruimen, zoals bijvoorbeeld op het fietspad van de Leersumsestraatweg buiten Doorn. Op 500 meter vanaf het Doornse Gat richting Doorn telde ik onlangs, alleen aan de linkerzijde, 148 stuks afval. Het is een schandaal, dat jaarlijks sommige fietspaden zo verloederd raken door schaamteloos gedrag van de schoolgaande jeugd. Heb zelfs wel eens een stoere opmerking toegeschreeuwd gekregen toen ik in een bosrand een leeg blikje oppakte.

De parasolzwam verschijnt meestal alleenstaand of in kleine groepjes vanaf de zomer tot in de herfst. De parasolzwam is aangenaam van geur en smaak. Door haar grootte is ze vrijwel niet te verwarren met andere paddenstoelen. De parasolzwam komt voor in landen met een gematigd klimaat. Nederlanders zijn geen paddenstoeleneters, maar de nieuwe Nederlanders uit de voormalige Balkan- en Oostbloklanden weten de zwam, als een soort schnitzel bereid, opperbest te waarderen.

Tekst en foto: Kees de Kroon