Kijk op Cultuur: Drie opvallende huizen open

Het aanstaande weekeind is het weer zover: Open Monumentenweekeinde. Grote verrassing dit jaar is de openstelling van 3 minder bekende monumenten in Maarn: het Maarten Maartenshuis, landhuis ‘t Stort en villa Stameren.

Van deze drie opvallende huizen behoort het Maarten Maartenshuis eigenlijk aan de oude gemeente Doorn. Alleen voor deze gelegenheid en gemak is het voor één weekeinde geannexeerd door de organisatoren van de monumentendagen in Maarn.

door Nicole van der Schaaf

‘t Stort en Stameren zijn beide gebouwd in de eerste jaren van de vorige eeuw. Architectonisch zijn de beide villa’s geen voorbeelden van eenvoud en schoonheid in de bouwkunde. Villa Stameren wint met overwaarde op het gekunstelde, rommelig samengestelde ontwerp van ‘t Stort. Vaak zijn dergelijke villa’s alleen interessant door hun ligging, de historie, de bewoners of als onderdeel van - in dit geval - de ‘Maarnse Lustwarande’.

‘t Stort herbergt mooie details waar in bouwkundig opzicht veel over te vertellen is, maar het totaal oogt als een hoekig, bijna kubistisch aaneen verbonden proeve van bekwaamheid van architect Hamer. De villa Stameren is veel eenvoudiger en komt daardoor minder storend op het netvlies over (los van het oerlelijke bijgebouw natuurlijk).

Beroemde architect

Voor het ontwerp van villa Stameren stond architect Posthumus Meyjes (1859-1922), die rond 1904 de tekeningen maakte in opdracht van de toenmalige eigenaar van het landgoed, Willem Gerrit Wendelaar. Posthumus Meyjes was een telg uit een architecten geslacht en in zijn laatste jaren runde hij een architectenbureau samen met zijn zoon. In het archief van het Nederlands Architectuurinstituut bevindt zich een indrukwekende lijst van projecten van ‘’Bureau Posthumus Meyjes en Zoon’. Zij ontwierpen voornamelijk kerken en woonhuizen en senior ontwierp in zijn jonge jaren het station van Delft.

In zijn tijd was vooral Posthumus Meyjes senior een beroemdheid in de architectenwereld; zijn kantoor stond in Amsterdam en in zijn latere jaren woonde hij in Huis ter Heide. Binnen zijn ontwerpen kon hij alle kanten op, van een vorm van neorenaissance tot een strak classicisme.

Het omliggende landgoed Stameren is een ware parel op de Heuvelrug en biedt (natuur)schatzoekers veel bezienswaardigs. In tegenstelling tot andere, meer gecultiveerde landgoederen, is Stameren een ruig en redelijk natuurlijk bos- en heideterrein waar veel wilde inheemse dieren leven, waaronder een bijna complete catalogus amfibieën. Je vindt er bijvoorbeeld wel vier soorten kikkers, padden, ringslangen, salamanders, zandhagedissen en hazelwormen. Omdat het zo weinig bezocht is leven er tal van vogelsoorten waaronder drie van de familie Specht en wel vijf mezensoorten. Stameren is zeker een bezoekje waard. Enkele keren per jaar zijn er kleine excursies langs de mooiste plekjes op het landgoed Stameren.

Voor info en reacties: artprom@wxs.nl