Plasticvrijdialoog in aanloop naar La Vuelta Holanda was een succes

HEUVELRUG Precies 100 dagen voor La Vuelta Holanda, de start van deze grote Spaanse wielertocht in de provincie Utrecht, zijn verschillende partijen op Campus Landgoed Zonheuvel bij elkaar gekomen. Met elkaar maken zij een plan hoe het zwerfafval kan worden bestreden in de Utrechtse Heuvelrug. Immers, waar veel publiek is, is doorgaans veel zwerfafval. Dit initiatief werd ondersteund door La Vuelta, die de ambitie heeft om de meest duurzame wielertocht ter wereld te worden. 

De wil is er om de Utrechtse Heuvelrug plasticvrij te maken. Er zijn verschillende partijen actief op hun eigen manier. Zo zijn er bewonersinitiatieven die zwerfafval prikken langs de kant van de weg en in het bos, mensen die met winkeliers en horecahouders het gesprek aangaan om ze bewust te maken over het gebruik van plastic en hoe te voorkomen dat dit terecht komt in de natuur. Het doel van deze bijeenkomst was om alle partijen een dialoog met elkaar te laten voeren zodat ze weten van elkaars bestaan, hun kennis kunnen delen en effectief kunnen samenwerken. De dialoog werd gevoerd in een kring zodat iedereen elkaar kan zien en horen.

Er is een mooie samenwerking aan het ontstaan tussen de Gemeente Utrechtse Heuvelrug, Provincie Utrecht, Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, Iedereen is GoedVolk, het initiatief van inwoners van de Utrechtse Heuvelrug, Regionaal Bureau voor Toerisme (RBT) Heuvelrug & Vallei, SDG House, Federatie Particulier Grondbezit (FPG) & Utrechts Particulier Grondbezit (UPG) en Campus Landgoed Zonheuvel. Tijdens deze dialoog kreeg de samenwerking steeds meer vorm. Een jaar eerder kwamen ze voor het eerst bijeen om over het probleem van zwerfafval te praten. De Vuelta is een goede aanleiding om het netwerk te vergroten en een verdiepingsslag te maken.

Paul van Ruiten, adviseur met als specialisatie duurzaamheid concreet maken, schrijft een verslag van de dialoog en een plan van aanpak zodat er stappen gezet kunnen worden. Hoe blikt hij terug op de bijeenkomst? Van Ruiten: ,,Het initiatief tot een Plasticvrije Utrechtse Heuvelrug is van GoedVolk, een burgerinitiatief dat als doel heeft gesteld om de Utrechtse Heuvelrug plasticvrij te krijgen in 2026, een wens die veel partijen en mensen omarmen. Burgerinitiatieven, landgoedeigenaren, de gemeente; allemaal zijn ze een deel van de puzzel om dit voor elkaar te krijgen. Door met elkaar in dialoog te gaan kunnen ze elkaar steunen en versterken, waardoor ze nog efficiënter te werk kunnen gaan.”

Harry Swarte was als lid van het Prikkersgilde aanwezig. Het Prikkersgilde is een initiatief van vrijwilligers die zelfstandig, soms met scholen of de kerk, de natuur in gaan om zwerfafval op te ruimen. Van Ruiten: ,,Swarte vertelde dat prikkers langs de 227, de weg waar Campus Landgoed Zonheuvel aan ligt, per maand zo’n 10 vuilniszakken zwerfafval verzamelen. Het is goed om te weten op welke plekken er veel of juist weinig afval ligt, en waar verschillende gezelschappen gaan prikken zodat mensen weten wie waar nodig is en dubbel werk voorkomen wordt. Dit is een voorbeeld van hoe je elkaar kunt versterken als je in gesprek gaat met elkaar.” 

De dialoog zorgt naast het vergroten en efficiënter maken van het netwerk ook voor steun. Van Ruiten: ,,Steun is een belangrijk element om gemotiveerd te blijven. Vrijwilligers besteden veel tijd en energie aan het opruimen van zwerfafval. Als je op een regenachtige dag langs de kant van de weg staat en het vele vuil ziet, kan de moed je in de schoenen zakken. Het helpt dan echt als je weet dat je niet de enige bent, maar deel uitmaakt van een netwerk.”

De samenwerkende partijen zullen binnenkort een plan presenteren waarmee iedereen slagvaardiger kan optreden tegen zwerfafval en kan bijdragen aan het bewustzijn dat plastic in de natuur echt not done is. Van Ruiten: ,,In gesprek gaan met elkaar helpt. We willen aan horecagelegenheden vragen om zo min mogelijk plastic verpakkingsmaterialen te gebruiken en prullenbakken neer te zetten. Er is al een tendens gaande dat plastic bekertjes worden vervangen door papieren exemplaren. De wil is er. Met een stevig netwerk kunnen we veel bereiken.”