Soap verhuizing mariniers Doorn kostte bijna één miljard euro extra

DOORN De soap rond de verhuizing van de marinierskazerne uit Doorn heeft bijna één miljard euro gekost. Dat blijkt uit een rapportage van de Algemene Rekenkamer, dat onderzoek deed naar de beloofde bezuinigingen van Defensie.

Als bezuiniging op het vastgoed kondigde de staatssecretaris van Defensie in 2012 de verhuizing aan van het Korps Mariniers naar een nieuw te bouwen kazerne in Vlissingen. ,,Door haast werden alternatieve locaties slechts beperkt onderzocht en er was geen volledig inzicht in de kosten van de verhuizing. Na een herberekening in 2019 bleek dat de investeringskosten van de verhuizing naar Vlissingen twee keer zo hoog zouden uitvallen”, aldus de Algemene Rekenkamer.

In februari 2020 besloot de staatssecretaris af te zien van de verhuizing naar Zeeland en werd Nieuw-Milligen aangewezen als nieuwe locatie, ook omdat onder de mariniers weinig draagvlak bestond voor de verhuizing naar Vlissingen. Voor het terugdraaien van het besluit wordt de provincie Zeeland door het Rijk tot 2030 gecompenseerd met een bedrag van 670 miljoen euro. ,,Door dit compensatiepakket, de herberekening die nodig was om een marinierskazerne op Kamp Nieuw-Milligen te kunnen bouwen, plus de uitgaven die als voorbereiding voor de kazerne in Vlissingen zijn gedaan, wordt in totaal een kleine 1 miljard euro méér uitgegeven dan oorspronkelijk beoogd”, concludeert de Algemene Rekenkamer. 

ONTLUISTEREND De Algemene Rekenkamer oordeelt positief over de wijze van besluitvorming die leidde tot de uiteindelijke keuze voor Nieuw-Milligen. ,,De gehele periode overziend is het wel ontluisterend dat door onzorgvuldige besluitvorming en deels voorzienbare en vermijdbare meerkosten een kleine 1 miljard euro meer moet worden uitgegeven door het Rijk dan in 2012 aan de Tweede Kamer is voorgesteld.”

Bezuinigingsoperatie Defensie bij lange na niet gehaald
De bezuinigingsoperatie die het ministerie van Defensie in 2011 na de financiële crisis begon, is bij lange na niet gehaald. Dat schrijft de Algemene Rekenkamer na een onderzoek.

Defensie moest bijna een miljard euro structureel inleveren. Toenmalig minister Hans Hillen besloot om te stoppen met een aantal wapensystemen. Verder schrapte hij 12.000 functies en ging vastgoed in de verkoop.
Tien jaar later heeft de Rekenkamer onderzocht wat vier maatregelen uit dit pakket hebben opgeleverd. Wat er is terechtgekomen van het afstoten van mijnenjagers, transporthelikopters en gevechtstanks en de verhuizing van de marinierskazerne.
De conclusie is dat de besparingen voor ,,een aanzienlijk deel niet zijn gerealiseerd”. De vier bezuinigingsmaatregelen leverden uiteindelijk 46 procent (ofwel 423 miljoen euro) minder op dan was beoogd.

Door het debacle rond de verhuizing van de marinierskazerne naar Vlissingen wordt hieraan uiteindelijk een kleine miljard meer uitgeven dan bedoeld. ,,Ontluisterend” noemt de Rekenkamer de ,,onzorgvuldige” besluitvorming en de meerkosten.
Het wegbezuinigen van in totaal 116 gevechtstanks leverde minder op, omdat de jaarlijkse exploitatiekosten te hoog waren ingeschat. Die kosten waren 30 miljoen euro te hoog geraamd.
Verder werd het schrappen van de Cougar-helikopter al na drie jaar teruggedraaid. Defensie wordt hiervoor niet gecompenseerd. En de verkoop van de mijnenjagers levert minder op dan verwacht. Bovendien blijft het personeel van de opgedoekte mijnenjagers in dienst bij de marine.
Defensie moet volgens de Rekenkamer meer informatie delen over bezuinigingen, maar ook over extra uitgaven. Er moet een ,,transparanter administratiesysteem” komen.

Demissionair minister Ank Bijleveld kan zich ,,grotendeels” in het rapport vinden. Ze laat weten dat er al wordt gewerkt aan verbetering van de administratie. Verder wijst ze er op dat een deel van de bezuiniging ongedaan is gemaakt vanwege de verslechterde veiligheidssituatie.
De afgelopen jaren kreeg Defensie er ongeveer 1,5 miljard euro structureel bij. Maar toch hebben onderdelen alweer tekorten. Volgens Bijleveld moet er jaarlijks 4 miljard bij. Dat is nodig omdat het leger onder meer ,,volstrekt verouderd materieel” heeft.
Kijk hier om het rapport ‘Uit het vizier’ te downloaden.