Op zoek naar stenen van twee miljard jaar oud

10 januari 2008 om 00:00 Nieuws LEERSUM - De Vereniging voor Dorp en Natuur organiseert elke eerste woensdag van de maand een activiteit voor de jeugd. Dit keer was het zwerfkeien zoeken op een omgeploegd stuk land gelegen in De Hoge Ginkel aan de Scherpenzeelseweg.

door Marjan van den Dorpe

Er hadden zich meer kinderen aangemeld dan er uiteindelijk kwamen. Enkelen konden wegens griep niet meedoen. Maar het enthousiasme van diegene die wel aanwezig waren leed hier niet absoluut niet onder. Voorzien van warme kleding, want het was bitter koud, goede stevige schoenen, een emmer en zelfs een hamer ging de groep op pad. De deskundige leiding lag in handen van Henk Helmers (geoloog en aardwetenschapper). Na stenen verzameld te hebben liet Helmers de verschillen in kleur zien. Hij vertelde, aan de hand hiervan, over de vorm en de hardheid van de steen. Ook over de soorten gesteente die hier in de Heuvelrug te vinden zijn. De hardheid van de steen wordt bepaald door het feit of je er met een spijker in kunt krassen of niet. Helmers: ,,Een deel van de stenen die hier in dit gebied te vinden zijn, zijn aangevoerd door rivieren uit Duitsland, Luxemburg en Frankrijk. Een ander deel is in de ijstijd vanuit Zweden hier naartoe gekomen. Er zijn stenen bij van rond de twee miljard jaar oud. De stenen, afkomstig uit bijvoorbeeld de Ardennen zijn ‘maar’ driehonderd miljoen jaar oud.” Hierna ging de groep stenen zoeken op vorm. Ook aan de vorm kan je namelijk zien hoe ze hier terecht gekomen zijn. Een ronde vorm duidt op vervoer via water, niet afgeronde vormen duidt op transport via het ijs en ook zijn er stenen gevormd door de ijzige wind in de ijswoestijn. Deze zijn dan ‘gezandstraald’, de zogenaamde ‘windkanters’. Als laatste werd er nog een onderzoekje gedaan. Er werd op twee plaatsen op het terrein, bovenaan en onderaan de helling, de grootte van stenen gemeten. Bovenaan bleken grotere stenen te liggen dan onderaan. De kleinere stenen rollen blijkbaar makkelijker naar beneden. Veel voorkomende gesteenten op De Hoge Ginkel zijn: kwarts, graniet (een stollingsgesteente dat voornamelijk bestaat uit drie mineralen: kwarts, veldspaat en mica of glimmer) en zandsteen. Maar zelfs werd er vuursteen en jaspis (een donkerrode halfedelsteen) gevonden. Oud en jong ging rond 16.00 uur dan ook zeer voldaan weer naar huis.