Ingezonden: Waar staan de koninklijke- en nationale herdenkingsbomen

Ter herinnering aan de inhuldiging van Willem-Alexander op 30 april zal door de gemeente een Koningsboom, een linde, in Driebergen worden geplant. We hopen inclusief het traditionele hekwerkje met plaquette. Over de plaats wordt nog nagedacht. Zie hier wat suggesties: het Rijsenburgse kerkplein, feestelijk in het zicht van het in dit jaar tweehonderd jaar bestaande Wapen van Rijsenburg, of het thans kale dorpspleintje tegenover boekhandel Baas aan de Traaij of ergens in het nieuwbouwproject 'Lange Dreef' of op het stukje seminarieterrein waar de Beatrixboom al staat. Voor degenen die niet meer precies weten waar zich de reeds gewortelde koninklijke- en nationale herdenkingsbomen van weleer bevinden, fris ik hieronder het geheugen op.

Wilhelminaboom

Door het planten van een Wilhelminaboom wilden de gemeentebesturen van Driebergen en Rijsenburg een blijvende herinnering aan de troonsbestijging van koningin Wilhelmina in 1898 vestigen. In die tijd sprak men automatisch van twee bomen. Driebergen en Rijsenburg waren tot 1931 immers nog aparte gemeenten, wel onder één burgemeester, meester W.H.J. baron van Heemstra. De Rijsenburgse Wilhelminaboom werd geplant op Rijsenburgse gemeentegrond, in het Rijsenburgse bos dat in die tijd nog deel uitmaakte van het landgoed Kraaybeek. De Driebergse Wilhelminaboom (een linde) belandde, omsloten door een vijfpuntig stervormig hek, in het Driebergse gemeentepark Beerschoten-Willinkshof nabij het station. Ter informatie van de nieuwsgierige wandelaars: in de buurt van de spoordijk. Een bordje met verklarende tekst in 'Gulden letteren' was toentertijd teveel gevraagd, in weerwil van het dringende verzoek van raadslid J. van Selm in de raadsvergadering van oktober 1898, het ontbreekt nog steeds! De Rijsenburgse Wilhelminaboom heeft de brandstofschaarste in de laatste oorlogsjaren van WOII helaas niet overleefd. De behoefte aan brandhout was te groot. Maar er is ter gelegenheid van Koninginnedag 1948 wel weer een nieuwe boom voor in de plaats gekomen. De nieuwe boom (een eik) kreeg de naam Julianaboom, herinnerend aan de inhuldiging van koningin Juliana in 1948.

Bevrijdingsboom

Op 4 mei 1946 werd in aanwezigheid van burgemeester Jonkheer P.P. de Beaufort en wethouders een Bevrijdingsboom geplant, voorzien van een gedenksteen. Plaats: het plantsoen bij de Oude Begraafplaats aan de Traaij, op de hoek Traaij-Cordesstraat. Vroeger was dit plekje de 'armenhoek' van de begraafplaats. De toenmalige buurtvereniging Traaij II (Verlengde Traaij) had hiertoe het initiatief genomen. De keuze viel, met dank aan de Canadese bevrijders, op een esdoorn.

Julianaboom

De Julianaboom staat - gezien vanuit de Diederichslaan - in een rododendronbosje, links, richting Heidetuin, aan het begin van het bospad dat loopt in het verlengde van de Diederichslaan naar de Arnhemsebovenweg. In 1948 schonken Gemeentewerken en Plantsoenendienst bij monde van directeur de heer Veldhuijzen een jonge eik aan het gemeentebestuur. De bestuurders aanvaardden het geschenk dankbaar. De oorkonde van dit evenement zou volgens zeggen in een fles onder de wortels verborgen zijn. De plechtigheid werd door Harmonie Aurora opgeluisterd met een Wilhelmus en een Wien Neerlands Bloed. Niet lang erna werd de Julianaboom verrijkt met een mooi rond smeedijzeren hek en een omringende bosschage van rododendrons. Het idee was hiermee de toegang tot het bos aantrekkelijker te maken. In de bovenrand van het hekwerk is nog in smeedijzeren letters de tekst te lezen: 'Julianaboom. September 1948'. Het ooit fraaie smeedwerk is al jaren aan het verloederen en is toe aan een grondige opknapbeurt!

Beatrixboom

In januari 1988 werd een Beatrixboom, een koningslinde, geplant op het voormalige seminarieterrein, nabij het westelijk bouwhuis van Sparrendaal. De vijftigste verjaardag van koningin Beatrix vormde de aanleiding. De wethouder, de heer Brandsma, filosofeerde daarbij wat uit de vrije hand. De drie palen die de boom moesten stutten, riepen bij hem iets op van het drievoudig snoer 'God Nederland Oranje', hoewel hier de ene stut wat steviger in de grond leek te staan dan de andere. Toenmalige burgemeester Jongeneel onthulde op Koninginnedag zelf de plaquette van de Beatrixlinde. Hij memoreerde in zijn rede dat de boom het buitengewoon goed zou moeten doen. Het milieu hier ter plaatse was immers één en al wijwater doordrenkt. Het wat schriel ogend sierhekwerkje was een geschenk van de firma ABC-Hekwerk van de heer Van Asch. Een gekregen hek kijk je niet in de b(h)ek.

Jan M.R. Heemstra