Doesburgs kleuren in Doorn

1 september 2011 om 00:00 Cultuur

Aan de Doornse Bloemengaard is een doodgewone rijtjeswoning voorzien van de ‘Van Doesburg-kleuren’ rood en blauw. En dan geen behoudend donkerblauw of bescheiden rood; nee, het houtwerk is knalrood geschilderd in combinatie met een helderblauwe tint. Opvallend mooi, gedurfd en inderdaad: de ‘eentonige gevel lap gaat werken’ zoals De Boer al in 1920 opmerkte. Het huis staat in de zogenaamde ‘Wijngaardwijk’, die weliswaar rijk is aan groen, maar verder een toonbeeld is van saaie, grijze en weinig fantasievolle laagbouw, waartussen vooral heel veel auto’s geparkeerd staan.

Fel rood en blauw in de Wijngaard ‘Wat zou ook dit forsche gebouw veel aan waarde winnen, wanneer het in pittige kleuren was geschilderd; de eentonige gevel lap zou dan gaan werken’. Een zinsnede uit een verdediging in 1920 toen Cees de Boer (1881-1966), gemeentearchitect van Drachten, zijn kleurkeuze voor een aantal rijtjeswoningen moest verdedigen. En het was nota bene niet eens zijn éigen keus! Felle kleuren op het woonhuis gaf in 1920 groot tumult; kleur op je huis anno 2011 geeft verbazing en soms bewondering en zelfs navolging. Gelukkig maar.

door Nicole van der Schaaf

Donkerblauw, donkergroen, gebroken wit, modderig bruin en een enkeling gebruikt zelfs de verkeerde kleur zwart op zijn huis. Er bestaan overigens ook mooie zwarten, die stralend kunnen zijn in combinatie met bijvoorbeeld een helder zilvergrijs. Maar wie durft een echte heldere tint op zijn huis te smeren? In Doorn woont zo’n held, die na enige studie besloot de kleurkeuze te volgen van Theo van Doesburg (1883-1931), beeldend kunstenaar en (interieur)architect, en oprichter van het beroemde tijdschrift De Stijl.

Concepten in kleur

Rond 1920 besloot Drachter architect De Boer om Van Doesburg uit te nodigen een aantal ‘kleuroplossingen’ te ontwerpen voor de gemeente Drachten. Twee jaar later reisde Van Doesburg vanuit zijn toenmalige woonplaats Weimar naar Drachten om aldaar een lezing te houden over ‘Kleur in onze woning’ én om zijn ontwerp verder toe te lichten. Van Doesburg ontwierp voor zestien woningen, verdeeld over drie straten, een totaalconcept waarin behalve heldere tinten voor het exterieur ook voorzien werd in dito glas-in-lood ramen en kleurontwerpen voor het interieur.

In diverse musea worden van het project in Drachten in totaal 29 ontwerpschetsen van Van Doesburg bewaard. Toen het project uitgevoerd werd was de kritiek meedogenloos; de kranten schreven over ‘Lelijk Drachten’ en de buurt heette plotseling ‘Papegaaienbuurt’. De vrolijke kleuren maakten plaats voor een stemmig donkergroen.

Tot 1988, toen men besloot de oorspronkelijke kleuren in ere te herstellen. Nu is men er geweldig trots op daar in het keurige Drachten. En na ruim negentig jaar verschijnt er plotseling in onze gemeente óók een huis in de Van Doesburg-kleuren.

Hoe dan ook is het een fraaie, vrolijke hulde aan deze grote Nederlandse kunstenaar en een spannende verschijning in de buurt!

uReacties: artprom@wxs.nl

advertentie
advertentie