Doorn is de thuishaven van Marjolijn Februari

DOORN - ,,Als je een groot vertrouwen in de mensheid hebt, hoef je niet te schrijven. Maar cynisme is te gemakkelijk en je schiet er niets mee op’’, zegt Marjolijn Februari. De Doornse filosofe en schrijfster bemoeit zich graag met de maatschappelijke thema’s van deze tijd. In haar wekelijkse rubriek in NRC Handelsblad richt ze zich niet op vage of theoretische kwesties, maar keert ze terug naar de praktijk. Een aantal van haar columns is nu gebundeld in het boek ‘Ons soort mensen’.

door Michiel Schaaij

Februari denkt onafhankelijk en schrijft weloverwogen. Ze vraagt haar lezers om niet vanuit de leunstoel een oordeel over anderen te vellen. ,,Regels gebruik je vooraf, als richtsnoer voor het eigen handelen’’, is haar motto.

Vorig jaar maakte Februari de overstap van de linksige Volkskrant naar de sjiekere NRC. In het nieuwe tabloidformaat van die krant heeft ze voor haar column minder ruimte tot haar beschikking. Daar moest ze even aan wennen, vertelt ze, maar inmiddels heeft ze haar draai gevonden. Wat wel opvalt, is dat NRC-lezers minder geneigd zijn om op haar columns te reageren. ,,Lezers van de Volkskrant klimmen veel sneller in de pen’’, zegt ze. Kennelijk houdt het NRC-publiek meer afstand en dat past Februari wel. Als columniste en filosofe toont ze distantie, maar mijdt ze de arrogante afstandelijkheid van de ivoren toren. ,,Een mooie afstand’’, noemde collega schrijver Adriaan van Dis dat vorige week, in een uitzending van het televisieprogramma Profiel. ,,Ik ben geen Doornse goeroe, die vanuit de achtertuin wijsheid uitdeelt’’, lacht Februari.

Hoewel ze soms de drukte van de stad opzoekt, keert ze ook graag weer terug in de rust van de Utrechtse Heuvelrug. ,,Ik ben geen stadsmens. Het is prettig om vanuit de wereld naar huis te rijden’’, vindt ze. ,,Bovendien gebeurt niet alles in de grote stad. In dorpen en buitengebieden wonen mensen die een enorme invloed hebben. De hele wereldgeschiedenis komt voorbij in een klein dorp’’, aldus Februari.

Dat was ook het hoofdthema van Februari’s roman De literaire kring uit 2007, waarin ze het maatschappelijk zwijgen over een gifschandaal schetst. Doornse lezers kwamen bekende plekjes tegen, zoals de oranjerie van Huis Doorn, de Maartenskerk en het Vestdijkbankje. Maar ook de banketbakker, de makelaar en de opticien figureerden in het verhaal, Toch lijkt dat plaatselijk decor inwisselbaar. Februari gaf door het hele land lezingen over haar roman en overal zagen mensen herkenningspunten. ,,In Bloemendaal en in Velp waren lezers er vast van overtuigd, dat het verhaal zich in hun woonplaats afspeelde’’.

Of er in haar volgende boek weer Doornse plekjes voorkomen, weet Februari nog niet. Ze heeft eindelijk de moed opgevat en staat op het punt om aan een nieuwe roman te beginnen. ,,Ik loop er al jaren mee rond. Dat nieuwe boek ligt letterlijk op mijn hoofd, met de punten van het kaft tegen mijn schedel. Het wordt een worsteling, maar ik ben er nu aan toe. En mijn uitgever ook’’.