Gaan we de Welstand afschaffen of niet?

HEUVELRUG - ,,Ik houd niet van geneuzel in de marge en ik wil af van de betutteling.” Wethouder Bas de Peuter van Woudrichem maakte korte metten met zijn Welstandscommissie. In het Politieke Café van D66 discussieerden voor- en tegenstanders over de Welstand in de Heuvelrugdorpen.

door Michiel Schaaij

Over schoonheid van gebouwen valt niet te twisten, maar toch hebben veel Nederlandse gemeenten een Welstandscommissie. Die spreekt zich uit over nieuwbouw, verbouwingen en andere ingrepen in de openbare ruimte. De Utrechtse Heuvelrug heeft het welstandstoezicht ondergebracht bij WelMon in Bunnik. Die gemeenschappelijke organisatie zit niet stil. Voor de Heuvelrugdorpen werden in 2009 maar liefst 538 adviezen uitgebracht. Zo’n kwaliteitsoordeel is relatief en tijdgebonden. Het is nog maar de vraag, of de monumentale Maartenskerk in het Doornse centrum vandaag de dag door de beugel zou kunnen. Het inschakelen van een Welstandscommissie kent dan ook hartstochtelijke voor- en tegenstanders. Het Politieke Café in Cultuurhuis Pléiade werd dinsdagavond flink opgeschud door de inleiding van de Woudrichemse wethouder De Peuter. Die schafte enkele jaren geleden de Welstandscommissie van het Brabantse vestingstadje af. De Peuter weet van wanten en rekende resoluut af met ambtelijk verzet. Iedereen die zijn kamer binnenkwam met de woorden ,,dat kan niet”, mocht rechtsomkeert maken. Na twee jaar werd de maatregel geëvalueerd. Van 462 verleende vergunningen werd slechts één bouwwerk als exces beoordeeld. Voor De Peuter is de verklaring simpel: wie een lelijk huis bouwt, woont in een onverkoopbare woning. Oud-wethouder Henk Jan Derksen van Driebergen is daar nog niet zo zeker van. Hij is verklaard voorstander van de Welstandscommissie en denkt dat afschaffing tot verrommeling van de Heuvelrugdorpen leidt. ,,Valt er dan nog wat te verpesten? Natuurlijk, het kan nog véél slechter”, aldus Derksen. Aan de hand van afschrikkende foto’s liet hij zien, wat er zoal mis kan gaan in de openbare ruimte. Uit opinieonderzoek blijkt bovendien, dat de meeste Nederlanders de Welstandscommissie steunen, al wezen de meeste ondervraagden vooral naar de verbouwing van de buurman.