Heuvelrug Natuurlijk: Ruimte voor het Wilde Zwijn (2)

HEUVELRUG - De mens en het wilde zwijn hebben veel gemeen. Beiden zijn sociaal: echte gezelschapzoekers. Vorige week kwam aan bod dat ze elkaar beconcurreren in de ruimte aan natuur op de Utrechtse Heuvelrug (UH). ‘Rood voor groen’ is een vaak terugkerend discussiepunt in bestuurlijke kringen. Beiden zijn alleseters: granen en aardappels en varkensvlees (via domesticatie van het wilde zwijn) zijn bij de mens in trek. Ook het wilde zwijn laat een dode soortgenoot of een rijpe maïsakker niet liggen. Voor gelegenheidszoekers zijn er naast kansen ook bedreigingen.

Natuurbeheer

De hoofdproblemen met het beheer van wilde zwijnen zijn land- en bosbouwschade, verstoring van de natuur, overdracht van ziektes en verkeersveiligheid.

Landelijk gezien is de land- en bosbouwschade door zwijnen gering. In vergelijking met de Veluwe zal dit op de UH hoger zijn. Gemakshalve gemeten; tussen de N225 van Doorn tot Amerongen aan de zuidkant, via de Bergweg naar de A12 aan de noordkant, terug tot de N227 naar Doorn, is zeker een kwart landbouwgrond. Dat zal een strikt beheer met afschot vragen. Een rotte wilde varkens kan in één nacht een paar honderd vierkante meters grond flink overhoop halen. Consequentie zal bijvoorbeeld zijn dat het Let de Stigterpad soms met opgewoelde bosgrond overstelpt wordt. En het recreatieschap moet al bezuinigen op onderhoud bleek onlangs met de plannen om het Doornse Gat te willen sluiten.

De recreatiedruk op de UH is groot. Ieder wil er van alles: fietsen, wandelen, mountainbiken, paardrijden enzovoort. Naar het voorbeeld op de Veluwe zal de UH nog drukker worden met excursies. Mensen willen zwijnen zien en die willen wel gezien worden als ze iets toegestopt krijgen. Er zal beheerd moeten worden om ‘wilde voerplekken’ te beteugelen. Wilde zwijnen zijn slim en hebben gauw door of er iets te halen valt bij de kijker. Economisch liggen er nog meer kansen voor de horeca, maar de natuur zal er niet mee gediend zijn.

Van overdracht van ziektekiemen bij wilde zwijnen op huisdieren en mensen is tot nu het risico gering gebleken. Bovendien zijn er geen varkensbedrijven meer in de aangeduide regio. Blijft over verkeersveiligheid. In het seizoen 2008/2009 vonden op de Veluwe ruim 700 geregistreerde aanrijdingen (voornamelijk op provinciale wegen) plaats bij een voorjaarsstand van 6000-6500 stuks. Een topjaar. Er werd aanbevolen de snelheden te verlagen naar 60 kilometer. Een discussie die we op de UH een paar jaar geleden al hebben gehad. Inrasteren helpt ook. Op de Veluwe staan meer rasters dan je zou denken. Voor de UH zou dat een gigantische investering zijn. Daarnaast is het provinciale wegennet hier dichter. Maatwerk zal nodig zijn.

Al met al vraagt dit wijs beleid van ons provinciaal bestuur. Wie betaalt bepaalt. Het wachten is op de beleidsvisie : “Wilde Zwijnen op de UH” of wat waarschijnlijker is “Grote Hoefdieren ... , want ook het edelhert staat te trappelen om zich aan de oevers van de Rijn te laven.

Tekst en foto: Kees de Kroon