Kansen voor nieuw bos en meer recreatie

HEUVELRUG In opdracht van Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, gemeente Amersfoort en de Provinciaal Ruimtelijk adviseur van de provincie Utrecht (Paul Roncken) heeft Flux onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van nieuwe vormen van bos op en om de Utrechtse Heuvelrug. De resultaten van dit onderzoek zijn vertaald in de visie ‘ruimtelijk perspectief op Utrechts Heuvelland’, dat onlangs symbolisch overhandigd is aan directeur-bestuurder Gijs de Kruif van het Nationaal Park.

De afgelopen jaren zijn er op Europees, landelijk en provinciaal niveau steeds meer plannen ontstaan om nieuwe bossen aan te planten. In de recent verschenen bossenstrategie van het ministerie van LNV en de provincies, is de ambitie uitgesproken om het bosareaal in 2030 met 10% te laten toenemen ten opzicht van nu. Dat is 37.000 hectare nieuw bos; oftewel 74.000 voetbalvelden. Hoewel de ambitie is uitgesproken, is nog niet duidelijk waar deze bossen gerealiseerd kunnen worden en hoe deze eruit komen te zien. Het onderzoek van Flux biedt een wenkend perspectief voor de Utrechtse Heuvelrug.

CASE STUDY Het onderzoek van Flux op de Utrechtse Heuvelrug is onderdeel van een groter onderzoek in Nederland naar nieuwe vormen van bos. De Utrechtse Heuvelrug is één van de case studies binnen het grotere onderzoek. De Utrechtse Heuvelrug is gekozen, omdat het een interessant gebied is waar veel opgaven samenkomen op het gebied van recreatie, natuur en stedelijke ontwikkeling. 

INTERESSANT Ook heeft de provincie Utrecht de opgave op meer bos te ontwikkelen binnen de provincie. De Utrechtse Heuvelrug is het grootste aaneengesloten bosgebied in de provincie Utrecht. De Utrechtse Heuvelrug biedt daarom een interessante mogelijkheid om bij te dragen aan de ontwikkeling van nieuw bos. De uitkomsten van het onderzoek laten zien hoe verschillende vormen van landschapsgebruik met bos en natuur als voorwaarde te realiseren is.

In de visie ‘ruimtelijk perspectief op Utrechts Heuvelland’ is het watersysteem als uitgangspunt genomen voor de planvorming. Zo ontstaat een systeem dat ten goede komt aan meer bos en natuur en waarmee ook de wateropgave gebaat is. In de randen om de Utrechtse Heuvelrug wordt een nieuwe opgedikte rand van houtwallen, lanen, boskamers en stadsbossen voorgesteld, die een geleidelijke overgang vormen tussen de Heuvelrug en het omliggende landschap. Dit biedt kansen voor nieuw bos en recreatie en zorgt ervoor dat kwelwater minder snel hoeft te worden afgevoerd. Recreatie kan meer plaatsvinden in de randen rondom de Heuvelrug, waardoor de kern van de Heuvelrug kan worden ontlast. Het onderzoek laat zien dat door het creëren van meer bos en verschillende soorten bos in en om de Utrechtse Heuvelrug kan worden bijgedragen aan diverse opgaven in het gebied op het gebied van recreatie, natuur en stedelijke ontwikkeling.

ONDERZOEK Het complete onderzoek in Nederland bestaat uit drie onderdelen: een bossenboek met bossen van de toekomst, een aantal case studies (waarvan één op de Utrechtse Heuvelrug) en een alternatieve bosvisie voor Nederland. Betrokken partijen zijn de provincie Utrecht, WWF, Synchroon en Staatsbosbeheer. Het onderzoek wordt gefinancierd door het Stimuleringsfonds en door cofinanciering van meerdere partijen. Daarnaast zijn betrokken: Berno Strootman (Rijksadviseur Landschap, betrokken bij de bosstrategie voor LNV), Kees Hendriks (onderzoeker bos Alterra Wageningen) en Martijn Boosten (onderzoeker en adviseur bij stichting Probos).