Gestolen snuifdozen van keizer teruggevonden

DOORN Inmiddels is hij gepensioneerd en vervulde hij veel functies binnen recherche en inspectie. Maar toen Henk Hummel in 1974 pas twee jaar in dienst was bij de politie in Doorn, kreeg hij één van de zaken die hem het meest zijn bijgebleven. Tijdens de lunchpauze van het personeel van Huis Doorn, werden via een openstaand raam de snuifdozen van de Duitse Keizer Wilhelm II gestolen uit Huis Doorn. Een buit die al snel miljoenen guldens waard bleek te zijn.

Corina Blommendaal

Snuifdozen waren een statussymbool. Er zat snuiftabak in en ze zijn er in allerlei soorten, maten en materialen. De snuifdozencollectie van de keizer was miljoenen guldens waard. ,,Ik wist niet eens wat snuifdozen waren", vertelt Hummel. ,,Ze hadden gelukkig wat dia's, zodat ik wist hoe ze er uit zagen. Maar al heel snel werd duidelijk dat ze zeer kostbaar waren en het letterlijk om een 'miljoenenroof' ging. Een groot verlies voor Huis Doorn en bovendien voelde het personeel zich er erg schuldig over, dat is me goed bij gebleven."

RECHERCHEWERK Voor agenten in uniform was er geen tijd om de zaak uitgebreid te onderzoeken. Hummel had het geluk dat er net een rechercheur weg was gegaan, want hem werd gevraagd om de zaak samen met een oudere rechercheur, Hans Woordes, te onderzoeken. ,,Dat was nogal een kritisch mens en niet altijd makkelijk om mee samen te werken, maar een geweldig vakman waar ik veel van leerde. Eerst werkten we veel vanuit het politiebureau, maar daarna in de torenkamer in Huis Doorn. Dat was makkelijker omdat we alles bij de hand hadden."

BEPERKTE MIDDELEN In die tijd was het veel ingewikkelder om sporen te vinden. ,,We hadden we geen DNA en geen internet, we wisten helemaal niks. Ook niet waar we moesten beginnen. Woordes bedacht dat we vast konden gaan stellen welke mensen allemaal in het museum waren geweest. Een uitdaging, omdat niets werd geregistreerd en er geen camera's waren. Dus liet hij een oproep plaatsen wie er die dag allemaal geweest waren. In de loop van de tijd kwamen er steeds meer mensen langs met hun fotorolletjes en ontstond een goed beeld van wie er allemaal geweest waren. Op een gegeven moment zagen we op één van de foto's een jongeman buiten in de tuin staan. Dat bleek later één van de verdachten te zijn."

ONDERZOEK IN PARIJS Via de districtsrecherche in Utrecht kregen we een tip dat de snuifdozen mogelijk waren aangeboden aan een antiquair in Parijs. ,,Toen ben ik samen met een luitenant naar Parijs gegaan en zijn we wekenlang bezig geweest, omdat de straat waar de antiquair zou zitten ruim zeven kilometer lang was en beide kanten van de straat uit antiekzaken bestond", vertelt Hummel. ,,Uiteindelijk zonder resultaat, maar wel was inmiddels duidelijk dat áls ze aangeboden zouden zijn, ze te bekend en dus onverkoopbaar waren. Men zou meteen weten dat het om diefstal ging."

DE ONTKNOPING Het spoor liep dood totdat er een tip van de politie in Bussum kwam die meer zou kunnen vertellen.

,,We kwamen uit bij een rosse buurt in Amsterdam, de Nieuwezijds Wal. Daar hebben we een woning onderzocht, waar een kluis in stond. Omdat we die niet open kregen, gingen we posten. Voor een jonge diender uit Doorn zoals ik was dat vrij ongemakkelijk in die buurt. Maar uiteindelijk waren we weer in de woning en kwam er een man binnen. Hij werd overmeesterd door ons, opende de kluis en daar lagen inderdaad alle snuifdozen."