Grip op financiën met kakeibo

LEERSUM Marina Steinmann uit Leersum schreef samen met haar RIVM-collega Inge Boot een eigen variant op het Japanse gelddagboek kakeibo. Met inspirerende beelden en coachende opdrachten hopen zij vooral vrouwen te verleiden om bewuster met hun persoonlijke financiën om te gaan. De Leersumse Palma Grevenstuk maakte de oosters aandoende aquarellen die elk thema illustreren.

Edith Hazelzet

Kakeibo is de Japanse versie van een kasboekje waarin Japanse vrouwen al meer dan honderd jaar dagelijks hun uitgaven bijhouden en waarin zij daarnaast ook hun spaardoelen vastleggen en wat er voor nodig is om deze te realiseren. De introductie hiervan door Hani Motoko, de eerste vrouwelijke journalist van de eilandstaat, betekende een kleine revolutie in de Japanse huishoudens doordat vrouwen zelfstandig financiële beslissingen gingen nemen. Ook vandaag de dag is de kakeibo er nog altijd een erg populaire en bewezen methode om geld te besparen. Kakeibo's zijn in Japan in alle soorten, maten en kleuren te koop en winnen ook in Europa terrein. Na Frankrijk is Nederland nu aan de beurt voor financiële bewustwording met een kakeibo.

INZICHT Marina Steinmann en Inge Boot zijn beiden 'Sensei' in de van oorsprong Japanse Lean-filosofie om bedrijfsresultaten te verbeteren en de klantwaarde te verhogen. Ze behaalden hierin de zwarte band en werken als projectmanager en trainer op het gebied van verbeter- en verandertrajecten. Het verkrijgen van inzicht en het verbeteren van de persoonlijke financiële huishouding, ligt in het verlengde van hun professie. De kakeibo kan een uitkomst zijn voor de toenemende groep Nederlanders met schulden.

WAARDE Het gevoel voor de waarde van geld is volgens de twee schrijfsters steeds verder verdwenen. ,,Mijn oudtante had vroeger potjes met daarin geld voor diverse doelen", vertelt Inge. ,,Het gevoel voor wat eruit ging en wat erbinnen kwam, was toen veel groter dan met die plastic kaartjes van nu. Daarmee heb je het op twee manieren niet meer in de hand." Marina vult aan: ,,Ik ken genoeg tweeverdieners die met hun dubbele inkomen toch niet rondkomen, puur omdat ze geen benul hebben waaraan zij hun geld elke maand uitgeven. Het is echt de generatie van het bestellen. Cadeautjes koop je even snel online. Dat er ook prima speelgoed te vinden is bij kringloopwinkels, schiet erbij in door de drukte. Door de bewustwording die het bijhouden van een gelddagboek creëert - geld krijgt weer een gevoelswaarde - zou de volgende stap kunnen zijn, het tegengaan van verspilling."

WAAROM? Naast ruimte voor het opschrijven van de financiën is de kakeibo voorzien van coachende en prikkelende teksten. De 5-times-why-techniek wordt bijvoorbeeld gebruikt: ,,Beantwoord vijf keer achtereen de waarom-vraag. Waarom heb ik deze veel te dure schoenen eigenlijk gekocht? Ik mocht mezelf verwennen. Waarom? Ik had een rotdag op het werk. Waarom? Eigenlijk vind ik mijn werk helemaal niet leuk. Zo kom je uiteindelijk tot inzichten die je kunt inzetten voor het in kleine stapjes verbeteren en beheersen van je financiën", aldus Inge. Je kunt op elk moment met een kakeibo beginnen. Marina: ,,Het boekje werkt niet met kalenderjaren en ook niet met maanden maar met weken. Als je een week teveel hebt uitgegeven, zie je dat direct en kun je de week erna meteen bijsturen."

DAGBOEK De kakeibo sluit aan bij de groeiende belangstelling voor bullet journals en handlettering: het personaliseren van notitieboekjes tot een eigen creatie die to-do-lijstjes, agenda en dagboek combineert. De twee schrijfsters ontwikkelden bewust geen app. Inge hierover: ,,Het leven gaat al zo snel. Ik vul nu elke avond 's avonds op de bank mijn kakeibo in. Door het op te schrijven, verdeeld in categoriën, zie je patronen die je niet ziet als je even je betalingen doorscrollt." Marina beaamt dit: ,,Toen ik mijn kakeibo ging bijhouden, kwam ik erachter dat mijn lunches, alle coffee-to-go's en parkeerbonnetjes behoorlijk bij elkaar optelden. Op het moment dat je dat beseft, kun je anders gaan handelen."

Marina Steinmann en Inge Boot presenteren op 16 december hun boek op Kasteel Amerongen, dat in bewoonster Anna Elisabeth van Tuyll van Serooskerken - Annebetje voor intimi - een voorbeeld had in het bijhouden van een kasboekje. Onder haar bezielende leiding vierde kunst en muziek hoogtij op het kasteel. Zo verrijkte zij de bibliotheek met kostbare boeken en schafte zij een prachtig 18e-eeuws Bätz kabinetorgel en een klavecimbel aan. Als blijkt dat het gezin op te grote voet leeft, begint Annebetje begin 19e eeuw een kasboekje dat opent met de spreuk 'Goede orde in zijne uitgaaf verschaft een dubbel goed. De ziele wint de rust en 't lichaam overvloed'.

Vanaf 17 december is de kakeibo van Boot & Steinmann te koop in reguliere en online boekhandels.