Herdenken

Vier mei ligt alweer ver achter ons, maar uw columnist is nu geheel in de ban van de volgende herdenking. Dat is weliswaar een relatief kleine, en een heel lokale (want het beperkt zich tot de dorpsgemeenschappen van Maarn en Maarsbergen), maar het staat voor iets veel groters. Daarom voel ik me vrij om dit met u te delen.

Het gaat om een herdenking van de crash van een Lancasterbommenwerper van de Britse luchtmacht boven Maarn. Het vliegtuig maakte deel uit van een operatie om de munitiefabrieken bij Mülheim in het Duitse Ruhrgebied uit te schakelen. Ik stel me zo voor dat er sprake geweest kan zijn van een zekere euforie toen hun bommen doel hadden getroffen en ze opgelucht weer richting Engeland konden vliegen. Maar het afweergeschut van de Duitse bezetters in Nederland wist de Lancaster te raken, en zwenkend en zwalkend tolde het brandende vliegtuig naar beneden. De Australische pilot heeft, zo meenden ooggetuigen later, zijn best gedaan om het dorp te vermijden. Vast staat dat de romp terecht kwam op een open heideveld, in de buurt van een boerderijtje. Brokstukken van het vliegtuig kwamen op verschillende plaatsen in het dorp terecht. Op de grond waren geen slachtoffers, maar alle zeven bemanningsleden zijn om het leven gekomen.

Zes jaar geleden namen twee lokale organisaties het initiatief om de slachtoffers van toen te herdenken met een klein monument. Zij deden ook hun best om eventuele nabestaanden op te sporen. Dat is niet gelukt. Maar vorig jaar meldde zich een kleindochter van een van de slachtoffers. Haar vader, in 1943 een 1,5 jaar oud kindje, bleek een gezonde zeventiger te zijn. Toen de familie hoorde dat er in Maarn een herdenkingsplechtigheid zou worden georganiseerd, precies 75 jaar na dato, besloot de familie over te komen om dat bij te wonen.

En nu verdiepen deze organisaties zich opnieuw in de geschiedenis van toen. En dat gebeurt bijna overal. Want er gingen vele vliegtuigen tegelijk voor zo'n aanval richting Duitsland. Vele toestellen kwamen niet veilig terug. Overal zijn nu - met name senioren – bezig met het organiseren van monumenten of herdenkingen. Overal dragen wij onze kennis en ervaringen over op jongere generaties. Wij willen onze kleinkinderen immers ook het recht geven op vrede, veiligheid en democratie. Gelukkig ontmoeten wij respect en sympathie voor het levend houden aan de herinnering van al die jonge mensen die zo jong al het leven lieten voor datzelfde doel.

In Maarn is de herdenking op zaterdagmiddag 23 juni om 15.00 uur op De Pol, in aanwezigheid van zes nabestaanden: het kleine zoontje van toen, zijn dochter en haar twee kinderen. Ik hoop dat vele mensen zich zo extra kunnen inleven in hun situatie. Ik in ieder geval wel.

Marjolein Copier, Lid algemeen bestuur Seniorenplatform, 06-46492141