De haas of het ei?

Eind januari liepen er al mensen verbolgen door de supermarkt. Het was belachelijk dat de paaseieren toen al in de winkel lagen. De discussie over de naam is er overigens ook een om van te huilen. De grote rookworstwinkel (dan weten we allemaal wel welke winkel er bedoeld wordt) noemt ze tegenwoordig verstopeieren. Nog even en iedereen moet op z'n woorden gaan letten, alleen omdat de huidige generatie er zo allergisch voor is. Maar dat is een hele andere discussie die je niet moet willen voeren.

Enfin, Pasen. Liefhebbers van konijnensnuisterijen kunnen elk jaar hun hart weer ophalen. Naarmate Pasen dichterbij komt kom je bijna niet om de paaseieren, paashazen en konijnen heen. Jammer detail is dat er in deze periode ontzettend veel, vaak jonge, echte konijnen als cadeautje worden gekocht voor kinderen. Die mensen vergeten alleen wel dat konijnen gemiddeld tien jaar meegaan en echt niet gelukkig worden in een klein hok. In de eerste twee maanden na Pasen is het kind er overigens vaak alweer op uitgekeken en worden er veel konijnen 'vrij' gelaten in de natuur. Bezint eer ge begint zou ik zeggen.

Het gros van de mensen weet ook niet waar Pasen vandaan komt en wat er eigenlijk gevierd wordt. Het van origine Christelijke feest heeft tegenwoordig veel heidense aspecten zoals de paashaas en de eieren. Wat wordt er nu eigenlijk gevierd? Even heel kort gezegd gaat het over de opstanding van Jezus Christus. Hij is voor de zonden van Christenen gestorven en door op te staan heeft hij niet alleen de zonden, maar ook de dood overleefd. Het is een teken dat na de dood het eeuwige leven wacht, althans, voor degene die geloven en berouw hebben.

Het verhaal vertelt echter helemaal niets over de aanwezigheid van hazen en eieren. Hiervoor kunnen we kijken naar verschillende oorsprongsverhalen met ieder z'n eigen charme. Zo is er een verhaal over de godin Germaanse Ostara. Zij zorgde er elk jaar voor dat het lente werd. Toen zij in een jaar een paar dagen te laat was voelde zij zich schuldig en veranderde zij een vogeltje in een haas. Deze haas kon één dag in het jaar eieren leggen en op die dag werd Ostara vereerd. Eieren markeerden op deze manier het begin van de lente.

Andere verhalen gaan over het ei, traditioneel gezien als het symbool van wedergeboorte. Nieuwjaarswensen kunnen daarom beter met Pasen gemaakt worden, het markeert een nieuwe start. Pasen lijkt hierdoor een perfecte match te zijn voor de eieren, het draait immers om wedergeboorte. Het ei lijkt hierdoor eerder te zijn geweest dan de haas, al is het wel vriendelijk van het dier om de eieren te komen brengen. Het feest lijkt tegenwoordig een minder christelijke inslag te hebben, uitzonderingen daargelaten, maar is vooral gericht op gezelligheid. Veel mensen zijn weer opgelucht door de zomertijd, hebben lang uitgekeken naar de lente en verwelkomen de warmere dagen. En nu maar hopen dat iedereen de verstopte eieren weer terug weet te vinden.

Stephanie van Baggem