'Merkbaar Beter Thuis'

Landelijk, van sociaal consulent tot ambtenaren op het Ministerie van Volksgezondheid, het zorgkantoor en het Centrum voor Indicatiestelling, iedereen is het erover eens dat het beter moet met de zorg. Er wordt aan gewerkt door regiobijeenkomsten ('Merkbaar Beter Thuis') te houden. Ik was erbij in onze regio. Of wij burgers, op korte termijn verbetering merken, betwijfel ik.

Wat is er aan de hand? Uit onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau en de Nationale Ombudsman komt een lijst met knelpunten naar voren: mensen die niet weten waar ze hun vragen over zorg kunnen stellen, over de beschikbaarheid en de kwaliteit van de zorg, onduidelijkheid over welke wet van toepassing is: de Wet Maatschappelijke Ondersteuning of de Wet Langdurige Zorg. Het kan ook gebeuren dat je vanuit de ene zorgwet naar de andere zorgwet moet verhuizen en dan blijkt het zorgbudget niet aan te sluiten. Kortom, zorg wordt omgeven door een ingewikkelde en haast verstikkende hoeveelheid regelgeving en procedures. En voor het uitvoeren daarvan is een alsmaar uitdijend peloton aan consulenten, ambtenaren, juristen, boekhouders en controleurs nodig.

VOORKOMEN FRAUDE Onze gemeente geeft daarbij prioriteit aan het voorkomen van fraude. Een deel van die regelgeving en procedures zijn bedoeld om te voorkomen dat er onterecht geld aan zorg wordt uitgegeven. De sociaal consulenten van de Sociale Dorpsteams hebben de opdracht om te onderzoeken of er manieren zijn om een aanvraag voor zorg bij de gemeente te voorkomen. Iedere zorgvraag wordt daardoor in eerste instantie behandeld als een verdachte vraag. De zorgvrager moet de zorgvraag verdedigen en kunnen weerleggen waarom er geen alternatieven zijn. Dan pas wordt de zorgvraag voorgelegd aan de gemeente voor het afgeven van een indicatie.

Er zijn indicaties die dan maar voor één jaar worden afgegeven. Voordat goed en wel de zorgverlener is gestart en vertrouwd is geraakt met de cliënt, moet er alweer een nieuwe aanvraag worden gedaan om de zorg te continueren. De emotionele belasting die dit oplevert voor de zorgvrager en familie, speelt geen rol in de procedures.

Het systeem dat zorg beschikbaar moet stellen, lijkt onwetend van de belasting en de stress die de inspanning en onzekerheid bij het vragen om hulp met zich meebrengt. Onwetend van het ongelukkige gevoel van een zorgvrager die intieme informatie moet verstrekken aan vreemden, die daarover gaan oordelen. En daarom twijfel ik of het snel beter gaat worden in de zorg. Voor de WMO doet het welbevinden van zorgvragers er kennelijk niet toe.

Aartje Hemelaar
Lid Commissie Zorg & Welzijn
Seniorenplatform