Revius Lyceum: 60 jaar een school in beweging

9 september 2010 om 00:00 Achtergrond

In de tijd dat Joost Kentson (51) als gymnasiast naar het Revius ging, waren Jan Gispen (65) en Jan Geurkink (69) beginnend docent op de Doornse school. ,,Ik heb zelfs het voorrecht gehad om Joost als derdejaars in mijn klas te hebben”, lacht Geurkink. De drie oud-rectoren herinneren nog goed hoe het op de school was in de jaren ‘70. Jan Gispen spreekt van een tijd waarin de schoolcultuur veranderde. ,,De leiding ging uit van een ‘familiegevoel’. De leerlingen vaderlijk toespreken.” Illustratief voor het familiegevoel van de jaren ‘70 was volgens Gispen de vergadercultuur op de school. ,,Niemand maakte ooit aantekeningen van hetgeen besproken werd in de vergaderingen. Dat deed je thuis toch ook niet?” Geurkink valt hem bij. ,,Grappig was dat, ja. Het probleem was echter dat zaken die afgesproken werden tijdens de vergadering, door iedereen nét iets anders uitgelegd werden. Dat leverde weleens verwarring op.”

‘Het Revius is altijd een traditionele school geweest, maar dat wil niet zeggen dat we niet met de tijd meegingen.’ DOORN - Het Revius Lyceum opende in september 1950 zijn deuren voor scholieren uit Doorn en omstreken. Duizenden mensen hebben herinneringen aan de Doornse school. Drie personen die een belangrijk deel van hun leven hebben doorgebracht op het 60-jarige lyceum zijn Jan Gispen, Jan Geurkink en Joost Kentson. Vanaf de jaren ‘70 tot 2007 waren deze mannen, in verschillende hoedanigheden, verbonden aan de school. Eén ding hebben ze gemeen: ze hebben opeenvolgend het Revius Lyceum als rector geleid. Een kijkje in de geschiedenis van het Revius met dit drietal levert een prachtig beeld op van een school in beweging. Van democratisering tot individualisering. Van schoolfeesten tot het Studiehuis. door Paul Nolens

Democratisering

Het familiegevoel ebde volgens de drie oud-Revianen langzaam weg. ,,Dat botste teveel met de democratisering waarvoor de leerlingen zich inzetten. Leerlingen waren in die tijd zeer politiek geëngageerd. Dat was duidelijk zichtbaar op het Revius”, aldus Gispen. Joost Kentson was leerling in de jaren ‘70 en ging vol overtuiging voor meer democratie in het schoolgebouw aan de Driebergsestraatweg. ,,Ik heb echt genoten van die tijd. Ik zat in de Leerlingenraad en de Schoolraad. Wij streden bijvoorbeeld voor inzage in leerlingendossiers. Nu is dat normaal maar dat was destijds compleet nieuw. Wij gingen als leerlingen echt voor meer inspraak.” Geurkink en Gispen: ,,Wij vonden dat de leerlingen gelijk hadden.”

Het decennium daarna waren de leerlingen politiek minder betrokken. ,,’Alles leuk en aardig, maar ik kom hier om dat papiertje te halen.’ Zo dachten veel leerlingen. Het was economische crisis en iedereen had wel even genoeg van politiek”, zo typeert Gispen, die zelf vanaf 1983 tot 1995 rector was, de mentaliteit in de jaren ‘80. Kentson verklaart die verandering. ,,Alle rechten die in mijn schooltijd nog niet vanzelfsprekend waren, waren dat voor de leerlingen in de jaren ‘80 wel. Er hoefde niet meer voor gevochten te worden. Dat is geen veroordeling, maar een logisch gevolg.”

Gispen herinnert zich nog goed dat de schoolfeesten in de jaren ‘80 voor leerlingen van het grootste belang waren. ,,De school was de enige plek voor de lokale jeugd waar af en toe een feest gevierd kon worden. Leerlingen namen dan allerlei vrienden, die niet op het Revius zaten, mee die ze naar binnen probeerden te ‘smokkelen’. We hebben zelfs beveiliging met honden nodig gehad om alles in goede banen te leiden. De bakstenen zijn hier door de ruiten gevlogen.”

Studiehuis

Zijn opvolger als rector in 1995, Jan Geurkink, pikt de draad vlekkeloos op bij het laatste decennium van de twintigste eeuw. ,,In de jaren ‘90 was vooral het individu belangrijk. Het Studiehuis werd ingevoerd en de verantwoordelijkheid kwam meer bij de leerlingen te liggen. De invoering van het Studiehuis was moeilijk. Die hele ommezwaai was voor veel docenten een te abrupte overgang in stijl van lesgeven. Er waren docenten die het totaal niet zagen zitten. Het is te krampachtig ingevoerd. De eerste jaren is het ook nog eens een aantal keer aangepast. Gek werd je er van.”

Joost Kentson was toen docent en vult aan. ,,Het Revius was een traditionele school. Wél een school met een rijk aanbod van extra vakken. In de negentiger jaren kwamen er echter meer bemoeienissen vanuit de samenleving. De overheid begon zich toen ook meer met de inhoud van het onderwijs te bemoeien. Terwijl ik vind dat je de vraag hóe je het onderwijs aanbiedt, juist aan de scholen zelf moet laten. Het Studiehuis paste toen gewoonweg niet bij het Revius. Daarmee wil ik niet zeggen dat wij niet met de tijd meegingen. We hebben vooruitstrevende dingen gedaan.”

Kentson, die tot vanaf 2001 tot 2007 rector was, geeft een voorbeeld: ,, We hebben in 2005 het ‘Project Aanstormende Docenten’ gehad, waarbij per jaar tien bovenbouwleerlingen opgeleid werden als ondersteuner van de docent om ze tegelijkertijd te interesseren voor het docentschap. Heel journalistiek Nederland stond op de stoep. Dat had nog nooit iemand gezien. Nu is één docent op het Revius werkzaam die als leerling mee heeft gedaan aan dit project: Vicky Schouten. Dit is een voorbeeld van scholen die zelf het beste weten wat bij hun past. Je moet als school meebewegen met de leerlingen”, Gispen valt hem bij. ,,Je moet als school veranderingen signaleren. Maar het is niet zo dat leerlingen hier op een knop drukten en alles veranderde.”

Schoolgebouw

Volgens Kentson was het niet alleen de schoolcultuur die de overgang naar het Studiehuis, eind jaren ‘90, bemoeilijkte ,,Ons gebouw was helemaal niet geschikt voor een dergelijk onderwijssysteem. Leerlingen hadden ruimtes nodig hadden om zelfstandig te kunnen werken.” Het immer terugkerende onderwerp is aangesneden: het schoolgebouw aan de Driebergsestraatweg. Al jarenlang wenst de schoolleiding een nieuw gebouw. Dat begon in de jaren ‘90. ,,In die jaren begonnen de problemen groot te worden”, aldus Jan Geurkink. ,,Er werd lesgegeven in barakken die eigenlijk al tien jaar afgeschreven waren. Het probleem is altijd geweest dat er geld beloofd werd voor onderwijshuisvesting, maar zodra de broekriem bij de overheid aangetrokken moest worden, werd er direct geld uit dat potje genomen. Er was namelijk maar een klein groepje scholen dat nieuwbouw nodig had, dus de meeste mensen vonden het wel prima.” Toch werd in 1994/1995 een nieuw deel gebouwd, gevolgd door nog een stuk nieuwbouw in 1999. Geurkink: ,,Het ging eigenlijk alleen om zo veel mogelijk vierkante meters bij te bouwen. Achteraf gezien hadden we langer na willen denken over wat we nu écht nodig hadden.”

Ook Geurkinks opvolger heeft zich ingezet voor een nieuw schoolgebouw. Kentson: ,,Het grootste deel van het gebouw is gedateerd. Enkel glas, staal, de school is een aaneenschakeling van lokalen. Dat past niet meer in deze tijd. Tegenwoordig moet een gebouw veel meer zijn dan een school tussen negen en vijf. De sporthal kan ‘s avonds gebruikt worden door verenigingen, de mediatheek moet openbaar zijn. Het moet een gebouw zijn dat middenin de samenleving staat.” Wat dat betreft is wel wat veranderd volgens Jan Geurkink. ,,In mijn tijd was multifunctionaliteit niet het uitgangspunt.” Kentson vult aan: ,,Terecht dat het nu wel zo is.” Volgens Gispen is het vooral lastig om de financiële middelen te krijgen voor een dergelijk plan. ,,Het valt onder de verantwoordelijkheid van de gemeente en de gemeente mag geen geld sparen voor dit soort grote projecten. Dat maakt het een lastig verhaal, een verhaal van de lange adem.”

Terug op het oude nest

Het weerzien met het schoolgebouw roep bij de drie oud-Revianen gemengde gevoelens op. Jan Gispen: ,, Heel raar om terug te zijn. Een combinatie van vertrouwd en onwerkelijk. Je bent hier toch een tijdje verantwoordelijk geweest. Ik heb wel altijd het gevoel gehad, en nu nog steeds, dat de school leeft. Wie er ook aan het roer staat, de school is altijd in beweging. Dat is niet te stoppen. De school is zoveel groter dan jij. Dat maakt je toch nederig.”

Zijn opvolger, Jan Geurkink, ziet het Revius Lyceum nog steeds als ‘zijn’ school. ,,Als mensen kritiek op de school hebben dan trek ik me dat persoonlijk aan. Als ik over ‘de school’ praat dan bedoel ik ook altijd het Revius. Toch overvalt me als ik hier kom het gevoel dat het ‘mijn’ school helemaal niet meer is. Ik hoef hier niet meer het alarm uit te zetten en op vertrouwde plekken zitten andere mensen. Het is wel heel leuk om er af en toe terug te zijn.”

Joost Kentson heeft nog de meest verse herinneringen aan de school. ,,Mijn kinderen zitten hier nog op school. Ik kom hier nu als ouder. Ik vind het altijd leuk om hier terug te komen. Er is geen dag geweest in mijn leven dat ik met tegenzin naar het Revius ben gegaan.”

Feestweek

Volgende week wordt het zestigjarige bestaan van het Revius Lyceum gevierd met een feestweek. In NieuwsbladDeKaap.nl van 16 september zal daar uitgebreid aandacht aan worden besteed.