Rechtspositie bezwaarmaker in Utrechtse Heuvelrug verzwakt

Ongemerkt heeft afgelopen donderdag in de raadszaal van de gemeente Utrechtse Heuvelrug de lokale democratie een ader gelaten. De toekomstige bezwaarmaker is een belangrijk recht ontfutseld.

Vanaf 1 januari 2020 kan een bezwaarmaker niet meer eenvoudig met een mailtje de geluidsopname van een openbare hoorzitting opvragen.

Waarom is dit een aderlating voor de locale democratie?

Stel dat je het niet eens bent met een besluit van de gemeente en je maakt bezwaar, dan word je gehoord door de commissie bezwaarschriften. Van deze hoorzitting wordt altijd een geluidsopname gemaakt. Met het advies van de commissie neemt de gemeente een nieuw besluit. Je mag om een schriftelijk verslag van de hoorzitting vragen, maar dit is slechts een zakelijke samenvatting van de hoorzitting. Heb je daar om gevraagd, dan wordt dit verslag meegezonden met het nieuwe besluit.

Ben je het niet eens met dat nieuwe besluit, dan heb je 6 weken de tijd om in beroep te gaan bij de bestuursrechter. Het is dan niet alleen nuttig, maar haast noodzakelijk om te weten of het verslag een goede weergave is van de hoorzitting en van de informatie die daarin ter tafel kwam. In de huidige situatie kan je met een verzoek per mail of telefonisch binnen een week beschikken over de geluidsopname. Vanaf 1 januari 2020 moet dat via een Wob-verzoek, een procedure die wel 4 tot 8 weken kan duren. Maar weinigen kennen deze procedure. Bovendien ontvang je dan de geluidsopname waarschijnlijk te laat om te gebruiken bij de onderbouwing van je beroepschrift.

Het venijn zat verstopt in een bijlage

Het voorstel voor deze wijziging kwam van onze burgemeester, verantwoordelijk voor bestuurlijke zaken. De wijziging zat verstopt achter twee grote wijzigingen van de Verordening Commissie Bezwaarschriften. In het raadsvoorstel werden alleen de grote wijzigingen toegelicht en verantwoord. De verstopte wijziging ontbrak in het raadsvoorstel en stond in een bijlage. Het betrof het schrappen van één korte bijzin in de tekst van de verordening. De raadsleden zijn niet gewezen op de juridische gevolgen hiervan voor de bezwaarmaker, onbegrijpelijk en ontoelaatbaar. Het mag niet waar zijn dat het schrappen van een zo belangrijk democratisch recht stiekem door de gemeenteraad heen wordt geloodst, zonder dat er open over de gevolgen wordt gedebatteerd. Je kan niet verwachten dat druk bezette raadsleden alle stukken tot in de kleinste details van de bijlagen lezen.

Transparant en gelijkwaardig

Een bezwaar van een burger of organisatie tegen een besluit van de gemeente dient op transparante wijze te worden behandeld. Eenvoudige toegang tot de geluidsopname van de behandeling door de commissie bezwaarschriften moet  een democratisch recht blijven. Daarom moet deze wijziging worden teruggedraaid zodat de gemeenteraad alsnog hierover open kan debatteren, dit keer wel geïnformeerd.

Toon van de Sande, Driebergen